Eserleri » Tam İlmihal
Arama:
5- İmam ve Cemaatin Şüphesi →
← 3- Vakit Geçtikten Sonra Şüphe Etmek
4- Çok Şüpheye Düşen Kimsenin Şüphesi
1171- Çok şüphe eden kimseye kesiru’ş şek denir. Yani duygu karmaşasına yol açan sebeplerin olup olmaması bakımından aynı konumda olan kimselere oranla daha fazla şüpheye düşen kimsedir. Çok şüphe edenin kesiru’ş şek olması için bunu adet haline getirmesi gerekmez. Çok şüpheciliği adet etmeye başlaması yeterlidir.
1172- Çok şüphe eden kişi, namazın bir bölümünü yapıp yapmadığında şüphe ederse örneğin, rükû edip etmediğinde şüphe ederse, onu yaptığını kabul etmelidir. Namazı batıl eden bir şeyde şüphe ederse, örneğin sabah namazını iki mi yoksa üç rekât mı kıldığında şüphe ederse doğru kıldığını varsaymalıdır.
1173- Namazın belli bir şeyinde çok şüphe eden bir kimse, diğer şeylerde şüphe ederse, şüpheyle ilgili hükme uymalıdır. Örneğin, secde edip etmediğinde çok şüphe eden bir kimse, rükû yapıp yapmadığından şüphe ederse, bu şüpheyle ilgili hükme uymalıdır. Yani ayakta ise, rükûya gitmeli ve eğer secdeye gitmişse, şüphesine itina etmemelidir.
1174- Belli bir namazda, örneğin öğlen namazında çok şüphe eden ve çok şüphe etmek onun özelliklerinden sayılan kimse, başka bir namazda örneğin ikindi namazında şüphe ederse, şüphesiyle ilgili hükümlere uymalıdır.
1175- Sadece belli bir yerde namaz kıldığında çok şüpheye düşen bir kimse, önceki meselede de söylendiği gibi, başka bir yerde namaz kılarken şüpheye düşerse, şüpheyle ilgili hükümlere uymalıdır.
1176- Namaz hususunda çok şüpheci sayılıp sayılmadığından şüphe eden bir kimse, şüpheyle ilgili hükümlere uymalıdır. Çok şüphe eden kimsenin şüphesinin kaynağı, kesiru’ş şekkin manasında değil, kendi durumunun düzelip düzelmediğinde olursa, normal insanların durumuna döndüğünden emin olmayıncaya kadar, şüphesine itina etmemelidir.
1177- Çok şüphe eden bir kimse, bir rüknü yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak daha sonra yapmadığını hatırlarsa, sonraki rükne başlamadığı takdirde, onu ve daha sonraki ameli yapmalıdır. Sonraki rükne başladığı takdirde ise, farz ihtiyat gereği namazı batıl olur. Örneğin, rükû yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak ikinci secdeden önce rükû yapmadığını hatırlarsa, rükûyu yapması gerekir; eğer ikinci secdede hatırlarsa, farz ihtiyat gereği namazı batıl olur.
1178- Çok şüphe eden bir kimse, rükün olmayan bir şeyi yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak daha sonra yapmadığını hatırlarsa, yeri geçmemişse onu ve sonraki ameli yapmalıdır ve eğer yeri geçmişse, namazı sahihtir. Örneğin, Fatiha'yı okuyup okumadığından şüpheye düşer ve şüphesine itina etmez; ancak kunut okurken Fatiha'yı okumadığını hatırlarsa, Fatiha'yı ve süreyi okumalıdır; eğer rükûda hatırlarsa, namazı sahihtir.
5- İmam ve Cemaatin Şüphesi →
← 3- Vakit Geçtikten Sonra Şüphe Etmek
1172- Çok şüphe eden kişi, namazın bir bölümünü yapıp yapmadığında şüphe ederse örneğin, rükû edip etmediğinde şüphe ederse, onu yaptığını kabul etmelidir. Namazı batıl eden bir şeyde şüphe ederse, örneğin sabah namazını iki mi yoksa üç rekât mı kıldığında şüphe ederse doğru kıldığını varsaymalıdır.
1173- Namazın belli bir şeyinde çok şüphe eden bir kimse, diğer şeylerde şüphe ederse, şüpheyle ilgili hükme uymalıdır. Örneğin, secde edip etmediğinde çok şüphe eden bir kimse, rükû yapıp yapmadığından şüphe ederse, bu şüpheyle ilgili hükme uymalıdır. Yani ayakta ise, rükûya gitmeli ve eğer secdeye gitmişse, şüphesine itina etmemelidir.
1174- Belli bir namazda, örneğin öğlen namazında çok şüphe eden ve çok şüphe etmek onun özelliklerinden sayılan kimse, başka bir namazda örneğin ikindi namazında şüphe ederse, şüphesiyle ilgili hükümlere uymalıdır.
1175- Sadece belli bir yerde namaz kıldığında çok şüpheye düşen bir kimse, önceki meselede de söylendiği gibi, başka bir yerde namaz kılarken şüpheye düşerse, şüpheyle ilgili hükümlere uymalıdır.
1176- Namaz hususunda çok şüpheci sayılıp sayılmadığından şüphe eden bir kimse, şüpheyle ilgili hükümlere uymalıdır. Çok şüphe eden kimsenin şüphesinin kaynağı, kesiru’ş şekkin manasında değil, kendi durumunun düzelip düzelmediğinde olursa, normal insanların durumuna döndüğünden emin olmayıncaya kadar, şüphesine itina etmemelidir.
1177- Çok şüphe eden bir kimse, bir rüknü yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak daha sonra yapmadığını hatırlarsa, sonraki rükne başlamadığı takdirde, onu ve daha sonraki ameli yapmalıdır. Sonraki rükne başladığı takdirde ise, farz ihtiyat gereği namazı batıl olur. Örneğin, rükû yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak ikinci secdeden önce rükû yapmadığını hatırlarsa, rükûyu yapması gerekir; eğer ikinci secdede hatırlarsa, farz ihtiyat gereği namazı batıl olur.
1178- Çok şüphe eden bir kimse, rükün olmayan bir şeyi yapıp yapmadığından şüphe eder ve şüphesine itina etmez; ancak daha sonra yapmadığını hatırlarsa, yeri geçmemişse onu ve sonraki ameli yapmalıdır ve eğer yeri geçmişse, namazı sahihtir. Örneğin, Fatiha'yı okuyup okumadığından şüpheye düşer ve şüphesine itina etmez; ancak kunut okurken Fatiha'yı okumadığını hatırlarsa, Fatiha'yı ve süreyi okumalıdır; eğer rükûda hatırlarsa, namazı sahihtir.