Eserleri » Tam İlmihal
Arama:
MÜSTEHAP GUSÜLLER →
← Cenaze Defniyle İlgili Müstehaplar
KABRİ AÇMAK
631- Müslüman’ın kabrini açmak, çocuk veya deli olsa da haramdır. Ancak ölünün cesedi çürür ve toprak olursa, sakıncası yoktur.
632- İmamzadelerin, şehitlerin ve alimlerin kabirlerini açmak saygısızlık sayılırsa, üzerinden yıllar geçse ve bedenleri yok olsa dahi, haramdır.
633- Bir kaç durumda kabri açmak, haram değildir:
1) Cenaze gasp edilmiş bir yerde gömülür ve yer sahibi de onun orada bulunmasına razı olmaz ve kargaşaya yol açmazsa. Aksi taktirde sadece gasp eden şahıs sorumludur. Eğer kabri açmanın daha önemli bir engeli olursa gerekmez, hatta caiz bile değildir. Örneğin; kabrin açılması cesedin parçalanmasına sebep olursa caiz olmaz. Hatta saygısızlık sayılması durumunda, ölünün kendisi gasp etmemişse farz ihtiyata göre yine caiz değildir.
2) Kefen ya da cenazeyle gömülen başka bir şey gasp edilmiş olur ve sahibi onun kabirde kalmasına rıza göstermezse kabri açmak haram olmaz. Ölüden vereseye intikal eden bir mal cenazeyle birlikte gömülür ve verese o malın kabirde kalmasına razı olmazsa, yine hüküm aynıdır. Ancak kendisi dua kitabının, Kurân’ın veya yüzüğün kendisiyle birlikte gömülmesini vasiyet etmişse, vasiyeti de geçerli olursa, bunları çıkarmak için kabri açamazlar. Bu durumda da önceki meselede söylenen istisna geçerlidir.
3) Kabri açmak ölünün hürmetini çiğnemek sayılmazsa, ölü yıkanmadan veya kefenlenmeden gömülmüşse yahut kabirde kıbleye doğru koyulmadığı anlaşılır.
4) Kabri açmanın hürmetinden daha önemli olacak şekilde, bir hakkın ispatlanması için ölünün bedeni görülmek istenirse.
5) Cenaze, kâfirlerin mezarlığı veya pislik dökülen yerler gibi kendisine saygısızlık sayılan bir yere gömülür.
6) Canlı olduğu hâlde annesiyle birlikte gömülen çocuğun çıkarılması gibi, şer'î açıdan kabri açmaktan daha önemli olan bir konu için açılması gerekli olur.
7) Ölünün bedenini, yırtıcı hayvanların parçalayacağından, sel götüreceğinden veya düşman çıkaracağından korkulursa.
8) Ölü mukaddes mekânlara gömülmeyi vasiyet etmişse kabri açmak haram değildir. Elbette bu nâkilin mahzuru olmamalıdır. Ama bilerek, bilmeyerek veya unutkanlıktan dolayı başka bir yerde defnedilmişse; ihtiramsızlık sayılmayacaksa ve başka bir engelde yoksa kabrini açarak bedenini mukaddes mekâna nakledebilirler. Hatta bu durumda kabri açmak ve cesedi nakletmek vaciptir.
MÜSTEHAP GUSÜLLER →
← Cenaze Defniyle İlgili Müstehaplar
632- İmamzadelerin, şehitlerin ve alimlerin kabirlerini açmak saygısızlık sayılırsa, üzerinden yıllar geçse ve bedenleri yok olsa dahi, haramdır.
633- Bir kaç durumda kabri açmak, haram değildir:
1) Cenaze gasp edilmiş bir yerde gömülür ve yer sahibi de onun orada bulunmasına razı olmaz ve kargaşaya yol açmazsa. Aksi taktirde sadece gasp eden şahıs sorumludur. Eğer kabri açmanın daha önemli bir engeli olursa gerekmez, hatta caiz bile değildir. Örneğin; kabrin açılması cesedin parçalanmasına sebep olursa caiz olmaz. Hatta saygısızlık sayılması durumunda, ölünün kendisi gasp etmemişse farz ihtiyata göre yine caiz değildir.
2) Kefen ya da cenazeyle gömülen başka bir şey gasp edilmiş olur ve sahibi onun kabirde kalmasına rıza göstermezse kabri açmak haram olmaz. Ölüden vereseye intikal eden bir mal cenazeyle birlikte gömülür ve verese o malın kabirde kalmasına razı olmazsa, yine hüküm aynıdır. Ancak kendisi dua kitabının, Kurân’ın veya yüzüğün kendisiyle birlikte gömülmesini vasiyet etmişse, vasiyeti de geçerli olursa, bunları çıkarmak için kabri açamazlar. Bu durumda da önceki meselede söylenen istisna geçerlidir.
3) Kabri açmak ölünün hürmetini çiğnemek sayılmazsa, ölü yıkanmadan veya kefenlenmeden gömülmüşse yahut kabirde kıbleye doğru koyulmadığı anlaşılır.
4) Kabri açmanın hürmetinden daha önemli olacak şekilde, bir hakkın ispatlanması için ölünün bedeni görülmek istenirse.
5) Cenaze, kâfirlerin mezarlığı veya pislik dökülen yerler gibi kendisine saygısızlık sayılan bir yere gömülür.
6) Canlı olduğu hâlde annesiyle birlikte gömülen çocuğun çıkarılması gibi, şer'î açıdan kabri açmaktan daha önemli olan bir konu için açılması gerekli olur.
7) Ölünün bedenini, yırtıcı hayvanların parçalayacağından, sel götüreceğinden veya düşman çıkaracağından korkulursa.
8) Ölü mukaddes mekânlara gömülmeyi vasiyet etmişse kabri açmak haram değildir. Elbette bu nâkilin mahzuru olmamalıdır. Ama bilerek, bilmeyerek veya unutkanlıktan dolayı başka bir yerde defnedilmişse; ihtiramsızlık sayılmayacaksa ve başka bir engelde yoksa kabrini açarak bedenini mukaddes mekâna nakledebilirler. Hatta bu durumda kabri açmak ve cesedi nakletmek vaciptir.