٭ «اوراق مشارکت»، اوراق بهاداری است که مانند سپرده‌های سرمایه‌گذاری وکالتی بانکی، مبتنی بر عقد وکالت می‌باشد؛
به این صورت که ناشر اوراق مشارکت[1] با واگذاری اوراق، وجوه نقدی متقاضیان اوراق را جمع‌آوری کرده و به وکالت از طرف آنان،[2] آن را صرف احداث یا توسعۀ کارخانه­، شهرک‌، نیروگاه، سدّ، پالایشگاه‌ و سایر پروژه‌های تولیدی، صنعتی، خدماتی و عمرانی به صورت مشاع می­نماید و پروژۀ موضوع انتشار اوراق، ملک مشاع دارندگان اوراق می‌باشد.[3]
این اوراق به قیمت مشخّص و برای مدّت معیّن (مثلاً 3­ ساله یا 5­ ساله) به صورت «با نام» یا «بی­نام» منتشر می‌شود و دارندگان آن در طرح­ها و پروژه­ها و سود حاصل از آن، شریک خواهند بود و ناشر اوراق مشارکت در پایان مدّت قرارداد حسب وکالتی که از صاحبان اوراق دارد اقدام به خریداری سهم الشرکۀ آنان از طرح یا پروژه می­کند یا آن را به شخص ثالث می­فروشــد و تسویــه حســاب می‌نماید.
٭ ناشر اوراق در بعضی از موارد، همۀ سرمایۀ مورد نیاز اجرای پروژه را از طریق انتشار اوراق مشارکت جمع‌آوری می­کند. در این صورت، ناشر، وکیل صاحبان اوراق در اجرای طرح و کلیّۀ شؤون مرتبط با آن خواهد بود و صاحبان اوراق، شرکای در پروژه محسوب می‌شوند؛
امّا در اکثر موارد، ناشر اوراق، بخشی از سرمایۀ مورد نیاز اجرای پروژه را خود تأمین می­نماید و بخش دیگر را از طریق واگذاری اوراق مشارکت تأمین می­کند؛ در این صورت، علاوه بر رابطۀ وکالت بین ناشر و صاحبان اوراق، ناشر خود، یکی از شرکای صاحب سهم مشاع در طرح و پروژه محسوب می­شود.
٭ صاحبان اوراق هرچند مالکان مشاع پروژه هستند، ولی حقّ طرّاحی و مدیریّت پروژه با ناشر آن می­باشد و ناشر به عنوان وکیل، مدیریّت پروژه را به عهده می­گیرد و در ازای آن، حقّ الوکاله دریافت می­کند.
٭ مطابق مقرّرات، دارایی موضوع اوراق مشارکت در قبال حوادث احتمالی به نفع سرمایه‌گذاران بیمه می‌گردد.
٭ از آنجا که وجوه نقدی جمع‌آوری شده از صاحبان اوراق، به صورت تدریجی در اجرای پروژه هزینه می­شود، ناشر اوراق مشارکت معمولاً حسب وکالتی که از صاحبان اوراق دارد مبالغ مذکور را در حساب سرمایه‌گذاری سود‌­دار بانکی قرار می­دهد و سود حاصل از آن را از طرف صاحبان اواراق، در پروژه مصرف می­نماید.
٭ ناشر اوراق، حسب قرارداد ممکن است در پایان دورۀ مشارکت، سود قطعی بپردازد یا با زمان‌بندی مشخّص در بین دورۀ مشارکت، (مثلاً 3­ ماهه یا 6­ ماهه یا سالانه) سودی به عنوان علی الحساب[4] بپردازد و در پایان از سود نهایی طرح کسر نماید.
٭ در محاسبۀ سود صاحبان اوراق، ابتدا حقّ الوکالۀ ناشر اوراق و کارمزد مؤسّسۀ امین و مؤسّسۀ رتبه‌بندی و سایر هزینه­ها کسر شده و باقیماندۀ سود، به حساب صاحبان اوراق واریز می­شود.