کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
سایر مسائل مربوط به فعالیّت این نوع از صندوقها / قرض ندادن پول خود قرض گیرنده به وی ←
→ شرط پرداخت حقّ عضویّت
شرط وثیقه گذاشتن بخشی از وام
مسأله 1528. اگر با فردی که - مثلاً به قید قرعه - وامی را دریافت میکند، شرط شود مبلغی از همان وام را به عنوان «وثیقه» و مانند آن، در اختیار مسؤول صندوق قرار دهد تا به موجودی صندوق افزوده گردیده و به دیگران قرض داده شود، این امر زیادی حکمی و ربا محسوب میشود.[1]
[1]. در برخی از موارد شرط مذکور با توجّه به کیفیّت پرداخت و دریافت وجوه و نوبت وام گیرنده، طور دیگری لحاظ میشود؛ مثلاً اگر اعضای صندوقی که در آن هر نوبت 2 میلیون تومان وام داده میشود، 20 نفر باشند و در هر جلسه 100 هزار تومان از هر نفر دریافت شود، چنانچه فردی که قرعه به نامش درآمده (مثلاً حسین) دهمین نفر باشد، در حقیقت از پولهای جمعآوری شده، مبلغ 900 هزار تومان بازپرداخت وامهایی است که 9 نفر قبل از حسین قرض گرفتهاند و مسؤول صندوق آن مبلغ را به وکالت از وی (حسین) از آنان بابت ادای دین دریافت میکند و با دریافت وی به ملکیّت حسین در میآید؛ 100 هزار تومان پول خود حسین است که در همان جلسه از وی دریافت شده است، یک میلیون تومان دیگر، پولی است که از سایر اعضا به حسین قرض داده میشود؛
با این توضیح، اگر زمانی که یک میلیون تومان به حسین قرض داده میشود شرط شود مثلاً 100 هزار تومان از پولهای خودِ حسین که در همان جلسه از سایرین یا خود حسین گرفته شده، تا پایان تسویۀ حساب وام در صندوق بماند و مبلغ مذکور مسدود باشد تا از آن به سایر اعضا - مثلاً - وام داده شود، این امر نیز ربا محسوب میشود.