کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)
جستجو در:
حکم صندوق قرضالحسنۀ نوع اوّل ←
→ حکم حقوق کارمند بانک
احکام صندوقهای قرضالحسنۀ غیر رسمی / اقسام صندوقهای قرضالحسنۀ غیر رسمی
٭ صندوقهای قرضالحسنۀ غیر رسمی که در جلسات فامیلی یا هیئات و مانند آن تشکیل میشود، دو نوع است:
نوع اول: صندوقهایی که به عنوان «جهت عرفی»[1] لحاظ میگردد و برای ادارۀ شؤون آن متولّی قرار داده میشود تا اموالی را که به ملکیّت صندوق یا متولّی جهت، به عنوان یک شخصیّت حقوقی درآمده، به اعضا قرض دهد و قرض گیرندگان به صندوق جلسه یا متولّی مذکور بدهکار میشوند، نه اعضای جلسه.
نوع دوّم: صندوقهایی که در آن اشخاص حقیقی به یکدیگر قرض میدهند و صندوق به عنوان «جهت عرفی» که تعامل افراد در قرض دادن و قرض گرفتن با آن صورت گیرد، لحاظ نشده؛ بلکه قصد اعضا آن است که فردی به عنوان مدیر مسؤول صندوق، وکیل از اعضا باشد تا مال آنان را به یکدیگر قرض دهد و سایر شؤون مرتبط با صندوق را اداره نماید.
نوع اول: صندوقهایی که به عنوان «جهت عرفی»[1] لحاظ میگردد و برای ادارۀ شؤون آن متولّی قرار داده میشود تا اموالی را که به ملکیّت صندوق یا متولّی جهت، به عنوان یک شخصیّت حقوقی درآمده، به اعضا قرض دهد و قرض گیرندگان به صندوق جلسه یا متولّی مذکور بدهکار میشوند، نه اعضای جلسه.
نوع دوّم: صندوقهایی که در آن اشخاص حقیقی به یکدیگر قرض میدهند و صندوق به عنوان «جهت عرفی» که تعامل افراد در قرض دادن و قرض گرفتن با آن صورت گیرد، لحاظ نشده؛ بلکه قصد اعضا آن است که فردی به عنوان مدیر مسؤول صندوق، وکیل از اعضا باشد تا مال آنان را به یکدیگر قرض دهد و سایر شؤون مرتبط با صندوق را اداره نماید.
[1]. منظور از «جهت عرفی» چیزی شبیه اصطلاح «شخصیّت حقوقی» در عرف جامعه است و اکثر مواردی که در اصطلاح حقوقی «شخصیّت حقوقی» نامیده میشود، در اصطلاح فقهی «جهت» نام دارد، هرچند در همۀ موارد چنین نیست.
برای تحقّق «جهت»، وجود عرفی آن در نزد عقلا کافی بوده و ثبت رسمی لازم نیست؛ توضیحات بیشتر در مورد تعریف جهت در اصطلاح فقهی، در کتابهای مفصّلتر ذکر شده است.