کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
حکم سرمایهگذاری وکالتی ←
→ جوایز بانک برای حساب پسانداز
سرمایهگذاری وکالتی بانکی / کیفیّت عملکرد بانک در این نوع فعالیّت
٭ در بعضی از کشورهای اسلامی[1] نوعی از حساب بانکی رائج است که آن را حســاب سرمایـــهگذاری وکالتــی کوتاه مدّت یا میان مدّت یا بلند مدّت مینماینــد.
٭ ماهیّت این حساب، قرض دادن به بانک نیست؛ بلکه نوعی وکالت به بانک است. بانک وجوه این حسابها را به وکالت از صاحبان سرمایه مطابق معاملات نسیه (اقساطی یا رأسی)، مرابحه، سلف (پیش خرید یا پیش فروش)، مشارکت، مضاربه، اجاره به شرط تملیک، مزارعه، مساقات، خرید دین، جُعاله و سرمایهگذاری مستقیم و مانند آن در کلّیه فعالیّتهاى اقتصادى سود آور اعم از تجاری، تولیدی، صنعتی، عمرانی و... بهطور مشاع سرمایهگذاری میکند و منافع و درآمدحاصل از عملیّات مذکور را طبق قرارداد، متناسب با مدّت و مبلغ سرمایهگذاری با رعایت سهم منابع بانک، پس از کسر هزینهها و حقّالوکاله بین صاحبان سرمایه تقسیم میکند.
در این حسابها، اگر چه میزان سود از ابتدا معلوم نیست و مقدار آن متغیّر است، ولی معمولاً سود مورد انتظار قابل تخمین یا پیشبینی میباشد، طوری که بانک در ابتدای سال، نرخ سود مورد انتظار را محاسبه و اعلام میکند و به صورت روزانه یا ماهانه یا فصلی و... بهطور علی الحساب به سرمایهگذاران میپردازد و پس از حصول سود و کسر حقّ الوکاله، بانک به وکالت از سرمایه گذاران اقدام به مصالحۀ سود علی الحساب پرداختی با سود واقعی حاصل شده از سرمایهگذاری[2] مینماید.[3]
٭ ماهیّت این حساب، قرض دادن به بانک نیست؛ بلکه نوعی وکالت به بانک است. بانک وجوه این حسابها را به وکالت از صاحبان سرمایه مطابق معاملات نسیه (اقساطی یا رأسی)، مرابحه، سلف (پیش خرید یا پیش فروش)، مشارکت، مضاربه، اجاره به شرط تملیک، مزارعه، مساقات، خرید دین، جُعاله و سرمایهگذاری مستقیم و مانند آن در کلّیه فعالیّتهاى اقتصادى سود آور اعم از تجاری، تولیدی، صنعتی، عمرانی و... بهطور مشاع سرمایهگذاری میکند و منافع و درآمدحاصل از عملیّات مذکور را طبق قرارداد، متناسب با مدّت و مبلغ سرمایهگذاری با رعایت سهم منابع بانک، پس از کسر هزینهها و حقّالوکاله بین صاحبان سرمایه تقسیم میکند.
در این حسابها، اگر چه میزان سود از ابتدا معلوم نیست و مقدار آن متغیّر است، ولی معمولاً سود مورد انتظار قابل تخمین یا پیشبینی میباشد، طوری که بانک در ابتدای سال، نرخ سود مورد انتظار را محاسبه و اعلام میکند و به صورت روزانه یا ماهانه یا فصلی و... بهطور علی الحساب به سرمایهگذاران میپردازد و پس از حصول سود و کسر حقّ الوکاله، بانک به وکالت از سرمایه گذاران اقدام به مصالحۀ سود علی الحساب پرداختی با سود واقعی حاصل شده از سرمایهگذاری[2] مینماید.[3]
[1]. مثل کشور ایران.
[2] بعد از کسر هزینهها و حقّ الوکاله.
[3]. گاهی نیز برخی بانکها اقدام به اعطای سود حقیقی حاصل از سرمایهگذاری به صورت ماهانه، فصلی و... به سرمایهگذاران مینمایند، در این شیوه، مقدار سود اعطایی متغیّر است و ثابت نمی باشد.