پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

احکام قرض دادن و قرض گرفتن از بانک­ها ← → 3. حساب سرمایه ‏گذاری وکالتی

احکام شرعی بانک‌ها / حکم کلّی در مورد مالکیّت اموال بانک

مسأله 1445. اموال موجود در بانک­هاى دولتى یا مشترک در کشورهاى اسلامى، در حکم مجهول المالک است که تصرّف در آنها بدون اجازۀ حاکم شرع جایز نیست.[1] همین طور، انعقاد هر نوع قراردادی با بانک‌های مذکور نسبت به سهم دولت، نیاز به تنفیذ حاکم شرع دارد.[2]
مسأله 1446. تصرّف در بانک‌های خصوصی که سرمایۀ آن متعلّق به اشخاص یا مؤسّسات و مراکز غیر دولتی است، لازم است با رعایت احکام شرعی و نیز مراعات ضوابط خود بانک صورت ‌گیرد و اذن حاکم شرع - بدون رعایت ضوابط بانک یا علم به رضایت صاحبان سرمایه - اثری ندارد.

[1]. لزوم کسب اجازه از حاکم شرع در اموال بانک­های مشترک، به جهت اختلاط اموال دولتی و غیر دولتی است.
[2]. از آنجا که تعامل با بانک­های مذکور مورد نیاز جوامع اسلامی است، معظّم­له تصرّف در اموال این بانک­ها و کلّیّۀ قراردادهایی که با این بانک­ها منعقد می­شود را چنانچه با موازین شرعی که در فتاوی ایشان مقرّر شده مطابق باشد، اجازه داده­اند و این اذن عام، منوط به رعایت مقرّرات بانکی می­باشد.
شایان توجّه است، یکی از موازین شرعی که در فصل مربوط به آن توضیح داده شده، آن است که قراردادهایی که وام یا تسهیلات اعطایی در قالب آن منعقد می‌شود، شرط «دیرکرد» یا «خسارت تأخیر تأدیه» یا «وجه التزام» بابت تأخیر در پرداخت دین نداشته باشد و نیز قرض اعطایی مشروط به پرداخت «کارمزد» نباشد.
احکام قرض دادن و قرض گرفتن از بانک­ها ← → 3. حساب سرمایه ‏گذاری وکالتی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français