کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
احکام قرض دادن و قرض گرفتن از بانکها ←
→ 3. حساب سرمایه گذاری وکالتی
احکام شرعی بانکها / حکم کلّی در مورد مالکیّت اموال بانک
مسأله 1445. اموال موجود در بانکهاى دولتى یا مشترک در کشورهاى اسلامى، در حکم مجهول المالک است که تصرّف در آنها بدون اجازۀ حاکم شرع جایز نیست.[1] همین طور، انعقاد هر نوع قراردادی با بانکهای مذکور نسبت به سهم دولت، نیاز به تنفیذ حاکم شرع دارد.[2]
مسأله 1446. تصرّف در بانکهای خصوصی که سرمایۀ آن متعلّق به اشخاص یا مؤسّسات و مراکز غیر دولتی است، لازم است با رعایت احکام شرعی و نیز مراعات ضوابط خود بانک صورت گیرد و اذن حاکم شرع - بدون رعایت ضوابط بانک یا علم به رضایت صاحبان سرمایه - اثری ندارد.
مسأله 1446. تصرّف در بانکهای خصوصی که سرمایۀ آن متعلّق به اشخاص یا مؤسّسات و مراکز غیر دولتی است، لازم است با رعایت احکام شرعی و نیز مراعات ضوابط خود بانک صورت گیرد و اذن حاکم شرع - بدون رعایت ضوابط بانک یا علم به رضایت صاحبان سرمایه - اثری ندارد.
[1]. لزوم کسب اجازه از حاکم شرع در اموال بانکهای مشترک، به جهت اختلاط اموال دولتی و غیر دولتی است.
[2]. از آنجا که تعامل با بانکهای مذکور مورد نیاز جوامع اسلامی است، معظّمله تصرّف در اموال این بانکها و کلّیّۀ قراردادهایی که با این بانکها منعقد میشود را چنانچه با موازین شرعی که در فتاوی ایشان مقرّر شده مطابق باشد، اجازه دادهاند و این اذن عام، منوط به رعایت مقرّرات بانکی میباشد.
شایان توجّه است، یکی از موازین شرعی که در فصل مربوط به آن توضیح داده شده، آن است که قراردادهایی که وام یا تسهیلات اعطایی در قالب آن منعقد میشود، شرط «دیرکرد» یا «خسارت تأخیر تأدیه» یا «وجه التزام» بابت تأخیر در پرداخت دین نداشته باشد و نیز قرض اعطایی مشروط به پرداخت «کارمزد» نباشد.