کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
بخشش دیۀ مربوط به بچّه نابالغ ←
→ آسیب و صدمه بر جسد میّت
معلوم نبودن مقدار دیه در شبهۀ موضوعی
مسأله 1438. اگر انسان بر اثر آسیب زدن بر شخص دیگر، برایش یقین یا اطمینان حاصل شود که دیه یا ارش بر عهدهاش ثابت گردیده، ولی به جهت گذشت زمان و مانند آن، نوع آسیب یا مقدار آن را به فراموش کرده و مقدار دیۀ آن برایش معلوم نباشد و نیز از راههای شرعی معتبر، مقدار دیه ثابت نشود، میتواند به پرداخت مقدار حدّاقل یقینی یا مورد اطمینان اکتفا نماید و ادای مقدار بیشتر که مشکوک است لازم نیست؛
مگر آنکه فرد مکلّف در موضوع مذکور مقصّر باشد[1] که در این صورت، بنابر احتیاط واجب به پرداخت مبلغ اقل اکتفا ننماید و نسبت به مقدار بیشتر با شخص آسیب دیده یا ورثۀ وی یا ولیّ شرعی او - حسب موارد مختلف - مصالحه نماید.[2]
مگر آنکه فرد مکلّف در موضوع مذکور مقصّر باشد[1] که در این صورت، بنابر احتیاط واجب به پرداخت مبلغ اقل اکتفا ننماید و نسبت به مقدار بیشتر با شخص آسیب دیده یا ورثۀ وی یا ولیّ شرعی او - حسب موارد مختلف - مصالحه نماید.[2]
[1]. مثل اینکه فرد مقدار دیه را میدانسته یا امکان دانستن آن برایش فراهم بوده، ولی به جهت سهلانگاری در پیگیری یا یادداشت آن، هم اکنون مقدار آن را فراموش نموده است.
[2]. اگر فرد بر اثر وقوع تصادف یا وارد کردن لطمه یا ضربه و مانند آن به شخص دیگری احتمال معقول دهد که آسیب و صدمهای به وی وارد شده که موجب دیه یا ارش میشود، چنانچه بررسی و تحقیق برایش سهل و آسان است، بنابر احتیاط واجب باید فحص و تحقیق نماید.