کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)
جستجو در:
آسیبهای متعدّد (حکم تداخل یا عدم تداخل آسیبها) ←
→ جنس دیه در آسیبهای بدنی غیر از قتل
حکم مواردی که در شرع دیه برایش معیّن نشده است
مسأله 1422. برای تعیین «آسیبها و صدماتی که در شرع دیهای برایش معیّن نشده»، باید اموری که در تعیین مقدار دیه نقش دارد مثل نوع آسیب و موضع آن و آثاری که در فرد باقی میگذارد را لحاظ نمود و آن را با موارد مشابه که دیۀ آن در شرع معیّن شده سنجید و بر اساس آن، مقداری را به عنوان دیه تعیین کرد که آن را «أرش» مینامند.
با توجّه به حکم مذکور، برای معیّن نمودن «أرش» میتوان به نظر دو نفر عادل از اهل خبره رجوع کرد.
شایان ذکر است، اگر اموری که موجب «أرش» میشود از روی خطای محض صورت گیرد، لازم است مطابق حکمی که در مسألۀ «1349» بیان گردید، عمل شود.
مسأله 1423. آسیب زدن به ریه موجب ثابت شدن ارش میشود و اگر یکی از دو ریه از بین برود، مناسب است به یک دوم دیۀ کامل و اگر آسیب موجب اختلال در فعالیّت ریه و تنگی نفس بهطور دائم شود، مناسب است به یک چهارم دیۀ کامل مصالحه صورت گیرد.
مسأله 1424. از بین بردن یا قطع طحال، موجب ثابت شدن ارش میگردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1425. از بین بردن یا قطع یکی از دو کلیه باعث ثابت شدن ارش میگردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1426. برداشتن و قطع رحم موجب ثابت شدن ارش میشود و مناسب است به یک دوم دیۀ کامل یا بیشتر مصالحه شود.
مسأله 1427. قطع لولههای فالوپ[1] که منجر به قطع تخمدان میشود، موجب ثبوت ارش میگردد و مناسب است برای قطع هر کدام از آنها به یک دوم دیۀ کامل مصالحه شود.
مسأله 1428. از بین بردن بخشی از معده یا روده موجب ثابت شدن ارش میشود و اگر به یک پنجم دیۀ کامل مصالحه گردد، مناسب است.
مسأله 1429. اگر ضربه ای منجر به خونریزی از بینی یا گوش یا دهان گردد یا باعث قطع لوزهها (لوزههای کامی)[2] یا قطع غدد داخلی بدن مانند غدّۀ پروستات شود، ارش ثابت میگردد.
با توجّه به حکم مذکور، برای معیّن نمودن «أرش» میتوان به نظر دو نفر عادل از اهل خبره رجوع کرد.
شایان ذکر است، اگر اموری که موجب «أرش» میشود از روی خطای محض صورت گیرد، لازم است مطابق حکمی که در مسألۀ «1349» بیان گردید، عمل شود.
مسأله 1423. آسیب زدن به ریه موجب ثابت شدن ارش میشود و اگر یکی از دو ریه از بین برود، مناسب است به یک دوم دیۀ کامل و اگر آسیب موجب اختلال در فعالیّت ریه و تنگی نفس بهطور دائم شود، مناسب است به یک چهارم دیۀ کامل مصالحه صورت گیرد.
مسأله 1424. از بین بردن یا قطع طحال، موجب ثابت شدن ارش میگردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1425. از بین بردن یا قطع یکی از دو کلیه باعث ثابت شدن ارش میگردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1426. برداشتن و قطع رحم موجب ثابت شدن ارش میشود و مناسب است به یک دوم دیۀ کامل یا بیشتر مصالحه شود.
مسأله 1427. قطع لولههای فالوپ[1] که منجر به قطع تخمدان میشود، موجب ثبوت ارش میگردد و مناسب است برای قطع هر کدام از آنها به یک دوم دیۀ کامل مصالحه شود.
مسأله 1428. از بین بردن بخشی از معده یا روده موجب ثابت شدن ارش میشود و اگر به یک پنجم دیۀ کامل مصالحه گردد، مناسب است.
مسأله 1429. اگر ضربه ای منجر به خونریزی از بینی یا گوش یا دهان گردد یا باعث قطع لوزهها (لوزههای کامی)[2] یا قطع غدد داخلی بدن مانند غدّۀ پروستات شود، ارش ثابت میگردد.
[1]. دو لوله که در دو طرف انتهای فوقانی رحم قرار دارند و دو تخمدان را به رحم متّصل میکنند.
[2]. لوزه ها بخشی از بافت لنفاوی بدن هستند که در دو طرف حلق و انتهای زبان قرار دارند.