پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

آسیب‌های متعدّد (حکم تداخل یا عدم تداخل آسیب­ها) ← → جنس دیه در آسیب‌های بدنی غیر از قتل

حکم مواردی که در شرع دیه برایش معیّن نشده است

مسأله 1422. برای تعیین «آسیب­ها و صدماتی که در شرع دیه­ای برایش معیّن نشده»، باید اموری که در تعیین مقدار دیه نقش دارد مثل نوع آسیب و موضع آن و آثاری که در فرد باقی می­گذارد را لحاظ نمود و آن را با موارد مشابه که دیۀ آن در شرع معیّن شده سنجید و بر اساس آن، مقداری را به عنوان دیه تعیین کرد که آن را «أرش» می­نامند.
با توجّه به حکم مذکور، برای معیّن نمودن «أرش» می­توان به نظر دو نفر عادل از اهل خبره رجوع کرد.
شایان ذکر است، اگر اموری که موجب «أرش» می­شود از روی خطای محض صورت گیرد، لازم است مطابق حکمی که در مسألۀ «1349» بیان گردید، عمل شود.
مسأله 1423. آسیب زدن به ریه موجب ثابت شدن ارش می‌شود و اگر یکی از دو ریه از بین برود، مناسب است به یک دوم دیۀ کامل و اگر آسیب موجب اختلال در فعالیّت ریه و تنگی نفس به‌طور دائم شود، مناسب است به یک چهارم دیۀ کامل مصالحه صورت گیرد.
مسأله 1424. از بین بردن یا قطع طحال، موجب ثابت شدن ارش می‌گردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1425. از بین بردن یا قطع یکی از دو کلیه باعث ثابت شدن ارش می‌گردد و اگر به ثلث دیۀ کامل مصالحه شود، مناسب است.
مسأله 1426. برداشتن و قطع رحم موجب ثابت شدن ارش می‌شود و مناسب است به یک دوم دیۀ کامل یا بیشتر مصالحه شود.
مسأله 1427. قطع لوله­های فالوپ[1] که منجر به قطع تخمدان می­شود، موجب ثبوت ارش می‌گردد و مناسب است برای قطع هر کدام از آنها به یک دوم دیۀ کامل مصالحه شود.
مسأله 1428. از بین بردن بخشی از معده یا روده موجب ثابت شدن ارش می‌شود و اگر به یک پنجم دیۀ کامل مصالحه گردد، مناسب است.
مسأله 1429. اگر ضربه ­ای منجر به خونریزی از بینی یا گوش یا دهان گردد یا باعث قطع لوزه­ها (لوزه­های کامی)[2] یا قطع غدد داخلی بدن مانند غدّۀ پروستات شود، ارش ثابت می‌گردد.

[1]. دو لوله که در دو طرف انتهای فوقانی رحم قرار دارند و دو تخمدان را به رحم متّصل می­کنند.
[2]. لوزه­ ها بخشی از بافت لنفاوی بدن هستند که در دو طرف حلق و انتهای زبان قرار دارند.
آسیب‌های متعدّد (حکم تداخل یا عدم تداخل آسیب­ها) ← → جنس دیه در آسیب‌های بدنی غیر از قتل
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français