کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
حکم وصیّت به محرومیّت از ارث ←
→ کاهش ارزش پول یا افزایش هزینهها از زمان وصیّت تا اجرای آن
پرداخت مال به ورثۀ نیازمند، از محلّ وصیّت کمک به نیازمندان
مسأله 1100. اگر فردی وصیّت کرده ثلث اموالش صرف کمک به نیازمندان شود، چنانچه وصیّت مذکور عرفاً از ورثۀ او مانند همسر و فرزندانش «انصراف» داشته باشد،[1] وصیّ نمیتواند برای عمل به وصیّت از ثلث اموال به آنان کمک مالی نماید، هرچند نیازمند باشند؛
مانند اینکه وصیّت کننده از وضعیّت مالی فرزندانش اطلاع داشته که بعد از وفات نیازمند هستند و با این وجود، چیزی از ثلث برایشان وصیّت نکند، در این صورت وصیّت مذکور شامل کمک به فرزندان نیازمند نمیشود؛
امّا اگر ورثه در زمان حیات وصیّت کننده وضع مالی مناسب داشته و وی نیاز مالی آنان را برای بعد از وفات خود پیش بینی نمیکرده و به این جهت برایشان از ثلث، مالی را وصیّت نکرده ولی بعد از وفات، ورثه دچار ورشکستگی و نیاز مالی شوند، وصیّت مذکور شامل آنان نیز میشود.[2]
مانند اینکه وصیّت کننده از وضعیّت مالی فرزندانش اطلاع داشته که بعد از وفات نیازمند هستند و با این وجود، چیزی از ثلث برایشان وصیّت نکند، در این صورت وصیّت مذکور شامل کمک به فرزندان نیازمند نمیشود؛
امّا اگر ورثه در زمان حیات وصیّت کننده وضع مالی مناسب داشته و وی نیاز مالی آنان را برای بعد از وفات خود پیش بینی نمیکرده و به این جهت برایشان از ثلث، مالی را وصیّت نکرده ولی بعد از وفات، ورثه دچار ورشکستگی و نیاز مالی شوند، وصیّت مذکور شامل آنان نیز میشود.[2]
[1]. یعنی با توجّه به قرائن و شواهد یا ظاهر وصیّت، عرفاً برداشت میشود منظور وصیّت کننده، غیر از همسر و فرزندانش میباشد.
[2]. شایان ذکر است اگر فرد وصیّت به ادای حقوق واجب مانند پرداخت ردّ مظالم، خمس یا زکات کرده باشد، چنانچه ورثۀ وی دارای شرایط استحقاق باشند، پرداخت ردّ مظالم، خمس یا زکات به آنان - با رعایت شرایط شرعی هر مورد - اشکال ندارد.