پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

2. مال مورد وصیّت منفعت حلال قابل توجّه داشته باشد ← → شرایط آنچه مورد وصیّت واقع شده است (موصیٰ به)

1. مال مورد وصیّت قابلیّت انتقال به دیگری را داشته باشد

مسأله 1042. در وصیّت تملیکی لازم است مورد وصیّت، مال[1] یا منفعت یا حقّی باشد که از نظر شرعی قابلیّت نقل و انتقال به دیگری را داشته باشد.
بنابراین، وصیّت به اینکه مغازه یا منافع مغازه یا حقّ سرقفلی آن[2] بعد از وفات، ملک شخص معیّنی باشد صحیح است؛ امّا اگر مغازۀ مذکور موقوف ه­ای باشد که واقف شرط کرده است خودِ وصیّت کننده از آن استفاده نماید (وقف انتفاع)، چنین وصیّتی صحیح نمی­باشد.
این حکم در وصیّت عهدی، در صورتی که مشتمل بر سفارش به تملیک مال یا منفعت یا حقّی باشد نیز جاری است.[3]

[1]. مال مذکور می­تواند به صورت عین شخصی یا دین (طلب) باشد و فرقی نیست که آن مال در زمان وصیّت موجود باشد یا اینکه بعداً به وجود آید. بنابراین، فرد می­تواند برای شخصی - مثلاً حسین - وصیّت کند که میوه­های فلان درخت که بعداً پدید می­آید مال حسین باشد یا وصیّت کند چنانچه گوسفندش بعداً آبستن شده و صاحب برّه شد، برّۀ مذکور مال حسین باشد.
[2]. منظور از سرقفلی، حقّ انتفاع و استفاده از مغازه است که شخص با پرداخت عوض، مالک آن شده است؛ توضیح آن در جلد سوّم، مسائل «609 و 610» ذکر شد.
[3]. اگر فرد نسبت به «زمین موات» که در زمان حیات خویش اقدام به تحجیر و احیای آن نکرده، ولی سند رسمی آن به نام وی بوده، وصیّت کرده باشد، حکم ویژه­ای دارد که در جلد سوّم، مسألۀ «1368» ذکر شد.
2. مال مورد وصیّت منفعت حلال قابل توجّه داشته باشد ← → شرایط آنچه مورد وصیّت واقع شده است (موصیٰ به)
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français