پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

مخارج تعمیر و ترمیم موقوفه ← → از بین رفتن موقوف علیه (موردی که مال بر آن وقف شده)

بدون استفاده ماندن یا متروکه شدن موقوفه

مسأله 919. اگر زمینی وقف انتفاع بوده و موضوع آن مشخّص باشد، ولی طوری شود که بهره­برداری از آن انتفاع منتفی گردد، وقف به قوّت خود باقی است و باید در آنچه نزدیکتر به نظر واقف است مورد استفاده قرار گیرد؛[1]
مثال اوّل: اگر ملکی به عنوان حمّام عمومی روستا وقف شده تا اهالی روستا از آن انتفاع برند، ولی از آنجا که در همۀ منازل روستا حمّام شخصی احداث شده، دیگر حمّام عمومی مذکور متروکه و بدون استفاده شده باشد، در این صورت چنانچه استفاده از آن در انتفاع دیگری که مورد احتیاج اهالی روستا است مانند سرویس بهداشتی عمومی نزدیک‌تر به نظر واقف است در همین مورد استفاده شود.
مثال دوّم: اگر آب انبار قدیمی که وقف برای تأمین آب اهالی روستا بوده، به دلیل لوله‌کشی آب برای منازل روستایی متروکه و بدون استفاده شده باشد، چنانچه استفاده از آن به صورت وقف منفعت نزدیک‌تر به نظر واقف می­باشد، مثل اینکه اجاره داده شود و درآمدش در تأمین هزینۀ مالی آب مصرفی اهالی روستا[2] صرف گردد، در همین مورد به کار گرفته شود.[3]

[1]. البتّه، این در صورتی است که واقف در اصل وقف نمودن آن، در موضوع مورد نظر خود، وحدت مطلوب نداشته باشد، یعنی می­خواسته آن مال با منتفی شدن انتفاع خود موقوف علیه همچنان وقف باشد و شاید بتوان گفت غالب موارد همین گونه است و واقف در نظر داشته مال وقفی به صورت «صدقۀ جاریه» همچنان باقی بماند و به‌طور دیگری از آن استفاده شود.
[2]. یا تهیّه مخازن عمومی آب برای اهالی روستا که در زمان قطع شدن آب لوله کشی یا کمبود آب از آن استفاده شود یا تهیّه آب سرد­کن­های عمومی که در فصل تابستان جهت تأمین آب شرب خنک برای مردم روستا از آن استفاده شود.
[3]. همین طور، اگر غسّال‌خانۀ قدیمی روستا که قبلاً وقف شده با احداث غسّال‌خانۀ جدید و محلّی برای تجهیز اموات روستائیان، متروکه و بدون استفاده شده باشد، چنانچه اجاره دادن آن و صرف مال الاجاره در هزینۀ تجهیز اموات روستا نزدیک‌تر به نظر واقف است، مطابق آن عمل شود.
مخارج تعمیر و ترمیم موقوفه ← → از بین رفتن موقوف علیه (موردی که مال بر آن وقف شده)
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français