مسأله 748. استمناء جهت برخی از امور پزشکی[1] مانند گرفتن منی از مرد جهت تلقیح مصنوعی یا آزمایش ناباروری، چنانچه از طریق ملاعبه با همسر باشد - هرچند همسر موقّت - اشکال ندارد؛ ولی اگر مرد با خودش استمناء کند حرام است و صِرف آزمایش جهت تشخیص ناباروری یا تلقیح مصنوعی و مانند آن، حرام بودن این عمل را رفع نمی­کند؛
البتّه، اگر مرد مبتلا به بیماری باشد که ناچار و مضطر به درمان آن است و این درمان منحصر به آزمایش منی بوده و راه مشروعی برای نمونه‌برداری از منی - هرچند از طریق ازدواج موقّت - وجود نداشته باشد، اشکال ندارد.
همچنین، فردی که صاحب فرزند نمی­شود و داشتن فرزند برای وی ضرورت محسوب می­شود، طوری که ترک آن موجب واقع شدن در مشقّت فوق‌العاده زیاد که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) می­گردد، چنانچه برای فرزنددار شدن از طریق لقاح مصنوعی، راه چاره­ای جز استمنای حرام نباشد، این عمل جایز است؛ ولی لازم است حرجی بودن این امر و منحصر بودن راه آن معلوم باشد.[2]