کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)
جستجو در:
مراحل تکامل جنین ←
→ استفاده از داروهای سقط کننده در موارد شک در حاملگی
مقدار دیۀ سقط جنین
مسأله 731. اگر فرد کاری کند که موجب سقط حمل زن حامله شود، واجب است دیه بپردازد، هرچند سقط جنین مجوّز شرعی داشته باشد و دیۀ جنین سقط شدهای که در حکم مسلمان است از قرار ذیل میباشد:[1]
الف. اگر جنین جان گرفته و روح در آن دمیده شده باشد و بعد از خروج از شکم مادر بمیرد در صورتی که جنین پسر باشد، پرداخت «5250 مثقال نقره»[2] کافى است[3] و چنانچه دختر باشد، نصف این مقدار (2625 مثقال نقره)[4] کفایت میکند.
همین مقدار دیه، در مورد جنینی که روح در آن دمیده شده و قبل از خروج از شکم مادر بر اثر انجام آن کار بمیرد و به صورت مرده سقط شود بنابر احتیاط واجب لازم است.
ب. اگر در جنین روح دمیده نشده باشد، چند صورت دارد:
1. نطفه باشد؛ در این صورت«105 مثقال نقره» برای دیۀ آن کافى است.[5]
2. خون بسته (عَلَقه) باشد؛ در این صورت «210 مثقال نقره» کافى است.[6]
3. پاره گوشت (مُضْغه) باشد؛ در این صورت «315 مثقال نقره» کافی است.[7]
4. استخوان داشته باشد؛ در این صورت «420 مثقال نقره» کافی است.[8]
5. اعضاء و جوارحش کامل باشد؛ در این صورت «525 مثقال نقره» کافى است.[9]
شایان ذکر است، مقدارهای ذکر شده برای دیه در این صورت (تمام موارد صورت«ب») نسبت به جنین مذکّر بنابر فتویٰ و نسبت به جنین مؤنّث بنابر احتیاط واجب است.
مسأله 732. اگر حمل دو قلو یا چند قلو بوده و سقط شوند، برای هر کدام دیۀ جداگانه لحاظ میشود.
مسأله 733. اگر فردی زن حامله را به همراه جنین به قتل برساند، برای هر یک از زن و جنین، دیۀ جداگانه ثابت میشود.
الف. اگر جنین جان گرفته و روح در آن دمیده شده باشد و بعد از خروج از شکم مادر بمیرد در صورتی که جنین پسر باشد، پرداخت «5250 مثقال نقره»[2] کافى است[3] و چنانچه دختر باشد، نصف این مقدار (2625 مثقال نقره)[4] کفایت میکند.
همین مقدار دیه، در مورد جنینی که روح در آن دمیده شده و قبل از خروج از شکم مادر بر اثر انجام آن کار بمیرد و به صورت مرده سقط شود بنابر احتیاط واجب لازم است.
ب. اگر در جنین روح دمیده نشده باشد، چند صورت دارد:
1. نطفه باشد؛ در این صورت«105 مثقال نقره» برای دیۀ آن کافى است.[5]
2. خون بسته (عَلَقه) باشد؛ در این صورت «210 مثقال نقره» کافى است.[6]
3. پاره گوشت (مُضْغه) باشد؛ در این صورت «315 مثقال نقره» کافی است.[7]
4. استخوان داشته باشد؛ در این صورت «420 مثقال نقره» کافی است.[8]
5. اعضاء و جوارحش کامل باشد؛ در این صورت «525 مثقال نقره» کافى است.[9]
شایان ذکر است، مقدارهای ذکر شده برای دیه در این صورت (تمام موارد صورت«ب») نسبت به جنین مذکّر بنابر فتویٰ و نسبت به جنین مؤنّث بنابر احتیاط واجب است.
مسأله 732. اگر حمل دو قلو یا چند قلو بوده و سقط شوند، برای هر کدام دیۀ جداگانه لحاظ میشود.
مسأله 733. اگر فردی زن حامله را به همراه جنین به قتل برساند، برای هر یک از زن و جنین، دیۀ جداگانه ثابت میشود.
[1]. هرچند پرداخت دیۀ سقط جنین بر اساس سایر اجناس ذکر شده در فصل «دیات»، مسألۀ «1351» جایز است؛ ولی از آنجا که انتخاب جنس دیۀ سقط جنین با فردی است که باید دیه را بپردازد و نقره نسبت به سایر اجناس دیه در زمان معاصر ارزانتر میباشد، مقدار دیه بر اساس نقره ذکر شده است.
[2]. «10000» درهم؛ دیه در مورد مذکور همان دیۀ قتل است که در فصل «دیات»، مسألۀ «1351» ذکر میشود.
نیز، برای تبدیل درهم به مثقال و گرم، به فصل «دیات»، مبحث «مقدار شرعی درهم و دینار» مراجعه شود.
[3]. مراد از مثقال در این مسأله، مثقال رایج در بازار (مثقال صیرفی) میباشد، نه مثقال شرعی.
[4]. «5000» درهم.
[5]. «200» درهم یا دو صدم دیۀ کامل.
[6]. «400» درهم یا چهار صدم دیۀ کامل.
[7]. «600» درهم یا شش صدم دیۀ کامل.
[8]. «800» درهم یا هشت صدم دیۀ کامل.
[9]. «1000» درهم یا یک دهم دیۀ کامل.