کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)
جستجو در:
سقط جنین به جهت فقر و مشکلات اقتصادی ←
→ سقط جنین بعد از دمیده شدن روح
سقط جنین قبل از دمیده شدن روح
مسأله 723. اگر باقی ماندن حمل برای مادر موجب خوف ضرر قابل توجّه بر خودش باشد[1] یا برایش مشقّت فوق‌العاده و بسیار شدیدی داشته باشد که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) و راه مشروع دیگری برای رهایی از آن نباشد، در این دو صورت سقط کردن جنین قبل از دمیده شدن روح، جایز است.
شایان ذکر است، در مورد «ضرر»، یقین به آن لازم نیست؛ بلکه خوف ضرر قابل توجّه که از راههای عقلایی حاصل شده باشد کافی است؛ امّا نسبت به «حرج»، یقین یا اطمینان به آن لازم است و خوف واقع شدن در حرج، کافی نمیباشد.
مسأله 724. اگر استمرار حاملگی برای مادر مشقّت فوق‌العاده ندارد، ولی با تشخیص قطعی یا اطمینان‌آور ثابت شود که جنین ناقص الخلقه است و بعد از ولادت، حضانت و نگهداری از آن برای مادر با مشقّت فوق‌العاده شدید که معمولاً قابل تحمّل نیست (حرج) همراه باشد، چنانچه راهی برای رهایی از آن - مانند گرفتن مدد‌یار معلولین جهت مراقبت از وی یا واگذاری فرزند به شخص دیگر یا پرورشگاه، سازمان بهزیستی و سایر مراکز خصوصی یا دولتی که اقدام به نگهداری معلولین مینمایند و وکالت دادن در امر حضانت[2] به آنان - فراهم باشد، سقط جنین جایز نیست؛
البتّه، اگر فرض شود[3] هیچ راهی برای رهایی از حرج مذکور وجود ندارد، در این صورت سقط جنین، قبل از دمیده شدن روح جایز است.[4]
شایان ذکر است، در مورد «ضرر»، یقین به آن لازم نیست؛ بلکه خوف ضرر قابل توجّه که از راههای عقلایی حاصل شده باشد کافی است؛ امّا نسبت به «حرج»، یقین یا اطمینان به آن لازم است و خوف واقع شدن در حرج، کافی نمیباشد.
مسأله 724. اگر استمرار حاملگی برای مادر مشقّت فوق‌العاده ندارد، ولی با تشخیص قطعی یا اطمینان‌آور ثابت شود که جنین ناقص الخلقه است و بعد از ولادت، حضانت و نگهداری از آن برای مادر با مشقّت فوق‌العاده شدید که معمولاً قابل تحمّل نیست (حرج) همراه باشد، چنانچه راهی برای رهایی از آن - مانند گرفتن مدد‌یار معلولین جهت مراقبت از وی یا واگذاری فرزند به شخص دیگر یا پرورشگاه، سازمان بهزیستی و سایر مراکز خصوصی یا دولتی که اقدام به نگهداری معلولین مینمایند و وکالت دادن در امر حضانت[2] به آنان - فراهم باشد، سقط جنین جایز نیست؛
البتّه، اگر فرض شود[3] هیچ راهی برای رهایی از حرج مذکور وجود ندارد، در این صورت سقط جنین، قبل از دمیده شدن روح جایز است.[4]
[1]. ضررهای متعارف و طبیعی ناشی از حاملگی مثل حالت تهوّع و سردرد و... مجوّز سقط نمیباشد.
[2]. با رعایت شرایطی که در مبحث «حضانت» برای سپردن فرزند به دیگران ذکر گردید؛ البتّه، واگذاری و وکالت دادن به شخص دیگر برای نگهداری و مراقبت از فرزند با رعایت شرایط آن باید توسط کسی که حضانت فرزند به عهدۀ اوست، صورت گیرد که توضیحات مربوط به آن در فصل «ازدواج»، مبحث «حقّ حضانت و نگهداری از فرزند» ذکر شده است.
[3]. هرچند تحقّق فرض مذکور در بسیاری از موارد، بعید به نظر میرسد.
[4]. تشخیص معلولیّت از طریق آزمایش و تست غربالگری، مجوّز برای سقط جنین محسوب نمیشود، مگر آنکه موجب یقین یا اطمینان به وجود نقص مهمّ در اعضای جنین - با توضیحی که در متن بیان شد - گردد.