مسأله 539. همان طور که در مسألۀ «531» ذکر شد، تا وقتى که زن در عدّۀ طلاق رجعی است، شوهرش میتواند به او رجوع نماید و بدون انجام عقد جدید رابطۀ زوجیّت را برقرار سازد؛ رجوع مرد به دو صورت می‌تواند محقّق شود:
1. گفتار؛ یعنی به قصد رجوع سخنی بگوید و معنای آن سخن این باشد که دوباره ازدواج با همسرش را بر قرار نموده است.
2. عمل؛ توضیح آن در مسألۀ بعد ذکر می‌شود.
مسأله 540. اعمالی که با آنها رجوع محقّق می­شود از قرار ذیل است:
الف. مرد با همسرش نزدیکى نماید، هرچند قصد رجوع نداشته باشد.
ب. با قصد رجوع، نگاه شهوت‌انگیز و همراه با لذّت جنسی به همسرش نماید و چنانچه این کار بدون قصد رجوع باشد، اثری ندارد.
ج. با قصد رجوع، اقدام به بوسیدن یا لمس کردن همسرش با شهوت نماید و چنانچه این کارها بدون قصد رجوع باشد، محقّق شدن رجوع محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود. بنابراین، اگر نخواهد رجوع کند بنابر احتیاط واجب دوباره زن را طلاق دهد.
مسأله 541. اگر عملی از اعمال مذکور در مسألۀ قبل از فرد غافل یا خواب یا سایر افرادی که قصد انجام عمل را ندارند سر بزند، رجوع به آن محقّق نمی‌شود.[1]
همچنین، رجوع با عملی که مرد آن را با التفات و توجّه انجام داده، ولی اصلاً قصد انجام آن را با زن مطلّقه­اش نداشته، محقّق نمی­شود؛ مانند اینکه زنی را به اعتقاد اینکه همسر غیر مطلّقه­اش است از روی شهوت ببوسد یا لمس نماید یا با وی نزدیکی کند و بعد از آن ملتفت شود که اشتباه کرده و آن عمل را با همسر مطلّقه­اش انجام داده است.
مسأله 542. مرد براى رجوع کردن لازم نیست شاهد بگیرد، هرچند شاهد گرفتن افضل است؛
بنابراین، اگر بدون اینکه همسرش یا شخص دیگری بفهمد با یکی از شیوه­های ذکر شده در مسألۀ «539» به همسرش رجوع کند - مثل اینکه در مکانی که همسرش حضور ندارد بگوید: «به همسرم رجوع کردم» - رجوعش صحیح است.
مسأله 543. وکیل گرفتن برای رجوع در طلاق صحیح است. بنابراین، اگر وکیل در ایّام عدّه خطاب به زن بگوید: «تو را به ازدواج موکّلم برگرداندم» یا «به تو رجوع کردم» و با گفتن آن، قصد رجوع نمودن موکّل به زوجه­اش را نماید، کافی است و رجوع محقّق می‌شود.
مسأله 544. اگر مرد در ایّام عدّه ادّعا نماید که به همسرش رجوع کرده، ادّعایش پذیرفته می­شود؛
ولی چنانچه بعد از تمام شدن عدّه چنین ادّعایی نماید و همسرش او را تصدیق نکند، ادّعای وی در صورتی پذیرفته می­شود که «بیّنۀ شرعی»[2] بر آن شهادت دهند.[3]
مسأله 545. اگر مرد در ایّام عدّه، اصل طلاق رجعی را انکار نماید، این امر رجوع محسوب می­شود، هرچند انکار وی کاذبانه و دروغ باشد.
مسأله 546. اگر مرد در طلاق رجعی حقّ رجوع خود را ساقط نماید، اثری ندارد و باز هم می­تواند به همسرش در ایّام عدّه رجوع نماید؛
امّا چنانچه مرد مثلاً در ازای دریافت عوض با همسرش مصالحه نماید که دیگر به او رجوع نکند، این مصالحه صحیح است و نباید به وی رجوع نماید، ولى در این صورت نیز حقّ رجوعش از بین نمیرود و در صورتى که در ایّام عدّه رجوع کند، ازدواج دوباره بر قرار خواهد شد، هرچند به جهت تخلّف از قرارداد مصالحه، مرتکب معصیت شده است و در این صورت زوجه می­تواند مصالحۀ مذکور را فسخ نماید.