مسأله 474. اگر فردی که باید نفقۀ خویشاوند خود را بپردازد، به هر علّتی وظیفه خود را در این مورد انجام ندهد تا زمان آن سپری گردد، تدارک و جبران آن واجب نیست و شرعاً مدیون محسوب نمی­شود؛
البتّه اگر در این امر تقصیر و کوتاهی نموده، گناهکار است.
مسأله 475. اگر فردی که واجب است نفقۀ خویشاوندش را بدهد، از دادن نفقات او امتناع ورزد، برای وی (خویشاوند) جایز است با مراجعه به حاکم شرع یا غیر آن او را بر پرداخت نفقه اجبار نماید؛
امّا چنانچه اجبار وی به هیچ شیوه­ای ممکن نباشد، در صورتی که مالی داشته باشد، می­تواند مقدار نفقۀ فعلی همان روز خویش را[1] با اذن حاکم شرع یا وکیل وی از مال او[2] بردارد؛
اگر امر فوق نیز ممکن نباشد، می­تواند با اذن حاکم شرع یا وکیل وی به مقدار نفقۀ واجب، بر ذمّه وی قرض بگیرد یا معاملۀ نسیه انجام دهد و در این صورت وی (کسی که از پرداخت نفقۀ واجب امتناع کرده) مدیون محسوب می­شود و بر او واجب است که بدهیش را ادا نماید و اگر اجازه گرفتن از حاکم شرع و وکیل وی ممکن نباشد، باید برای این امر از یکی از مؤمنین عادل اجازه بگیرد.