پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

برخی از شرایط صحّت عقد موقّت[1] ← → عقد موقّت

صیغۀ عقد موقّت و احکام خاصّ آن

مسأله 320. اگر زن و مرد بخواهند «خودشان» صیغۀ عقد موقّت (مُتْعَه) را بخوانند، باید با رعایت شرایط شرعی آن و پس از تعیین مهریه و مدّت عقد (با توضیحی که در مسائل بعد بیان می­شود):
ابتدا زن خطاب به مرد بگوید: «زَوَّجْتُکَ نَفْسی عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة»[1] یعنی خود را همسر تو نمودم به مهری که معیّن شده در مدّت معلوم؛ پس از آن بدون فاصلۀ قابل توجّه، مرد بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یعنی قبول کردم ازدواج را با مهر معلوم در مدّت معلوم.[2]
یا اینکه زن بگوید: «أَنْکَحْتُکَ نَفْسی عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[3]
سپس مرد بگوید: «قَبِلْتُ النِّکاحَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة»،
یا اینکه زن بگوید: «مَتَّعْتُکَ نَفْسی عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» سپس مرد بگوید: «قَبِلْتُ الْمُتْعَةَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

مسأله 321. اگر زن و مرد بخواهند «خودشان» صیغۀ عقد موقّت را بخوانند، جایز است که ابتدا مرد خطاب به زن بگوید: «زَوَّجْتُکِ نَفْسی عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[4] پس از آن بدون فاصلۀ قابل توجّهی زن بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛ البتّه، احتیاط مستحب است که صیغۀ ازدواج را به شیوه­ای که در مسألۀ قبل گذشت، بخوانند.

مسأله 322. اگر زن و مرد دو نفر را وکیل کنند که از طرف آنها صیغۀ عقد موقّت (مُتْعَه) را بخوانند، چنانچه مثلاً اسم مرد «محمّد» و اسم زن «فاطمه» باشد باید با رعایت شرایط شرعی آن و پس از تعیین مهریه و مدّت عقد (با توضیحی که در مسائل بعد بیان می­شود):
ابتدا وکیل زن خطاب به وکیل مرد بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلَکَ مُحَمّداً عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[5]
سپس بدون فاصلۀ قابل توجّه، وکیل مرد بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ لِمُوَکِّلی مُحَمّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه وکیل زن بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلَکَ مُحَمَّداً عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[6]
سپس وکیل مرد بگوید: ‌«قَبِلْتُ النِّکاحَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه وکیل زن بگوید: «مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلَکَ مُحَمَّداً عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛
سپس وکیل مرد بگوید: «قَبِلْتُ الْمُتْعَةَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

مسأله 323. اگر زن و مرد «یک نفر را وکیل نمایند» که از طرف آنها، صیغۀ عقد موقّت (مُتْعَه) را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد «محمّد» و اسم زن «فاطمه» باشد باید با رعایت شرایط شرعی آن و پس از تعیین مهریه و مدّت عقد (با توضیحی که در مسائل بعد بیان می‌شود):
وکیل بگوید: ««زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلی مُحَمّداً عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[7] سپس بدون فاصله قابل توجّهی بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ لِمُوَکِّلی مُحَمّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلی مُحَمَّداً عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[8] سپس بگوید: ‌«قَبِلْتُ النِّکاحَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه بگوید: «مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مُوَکِّلی مُحَمَّداً عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛ سپس بدون فاصلۀ قابل توجّه بگوید: قَبِلْتُ الْمُتْعَةَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
شایان ذکر است، بنابر احتیاط لازم وکیل در این مورد به خواندن صیغۀ ایجاب اکتفا نکند و همان طور که در متن فوق نیز ذکر شد، صیغۀ قبول را هم بخواند.

مسأله 324. اگر «مرد بخواهد زنی را به عقد موقّت خویش» در آورد و زن - مثلاً با نام «فاطمه» - وی را وکیل در اجرای صیغۀ عقد ازدواج موقّت نماید، باید با رعایت شرایط شرعی آن و پس از تعیین مهریه و مدّت عقد (با توضیحی که در مسائل بعد بیان می‌شود):
ابتدا بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بِنَفْسی عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[9] سپس خود مرد بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ لِنَفْسی عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[10] سپس بگوید: ‌«قَبِلْتُ النِّکاحَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا اینکه بگوید: «مَتَّعْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ لِنَفْسی عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛ سپس بگوید: «قَبِلْتُ الْمُتْعَةَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
شایان ذکر است، بنابر احتیاط لازم وکیل (مرد) در این مورد به خواندن صیغۀ ایجاب اکتفا نکند و همان طور که در متن فوق نیز ذکر شد صیغۀ قبول را هم بخواند.

مسأله 325. اگر «زن بخواهد خود را به عقد موقّت مردی» در آورد، و مرد - مثلاً با نام «محمّد» - وی را وکیل در اجرای صیغۀ عقد ازدواج موقّت نماید، باید با رعایت شرایط شرعی آن و پس از تعیین مهریه و مدّت عقد (با توضیحی که در مسائل بعد بیان می­شود):
ابتدا بگوید: «زَوَّجْتُ نَفْسی بِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[11] سپس بدون فاصلۀ قابل توجّه، خود بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
یا اینکه بگوید: «أَنْکَحْتُ نَفْسی لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛[12] سپس بگوید: ‌«قَبِلْتُ النِّکاحَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا اینکه بگوید: «مَتَّعْتُ نَفْسِی لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة»؛ سپس بگوید: «قَبِلْتُ الْمُتْعَةَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فِی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
شایان ذکر است، بنابر احتیاط لازم وکیل (زن) در این مورد به خواندن صیغۀ ایجاب اکتفا نکند و همان طور که در متن فوق نیز ذکر شد، ‌صیغۀ قبول را هم بخواند.

[1]. یا بگوید: «زَوَّجْتُ نَفْسی بِکَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «زَوَّجْتُ نَفْسی مِنْکَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[2]. شایان ذکر است، اکتفا کردن به «قَبِلْتُ» یا «قَبِلْتُ التَّزْویجَ» نیز صحیح می­باشد.

[3]. یا بگوید: «أَنْکَحْتُ نَفْسی لَکَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «أَنْکَحْتُ نَفْسی مِنْکَ عَلَی المَهْرِ الْمَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[4]. ضمیر «کاف» در عبارت «زَوَّجْتُک... » به کسره خوانده می­شود.

[5]. یا بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَکَ مُحَمَّداً مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ عَلَی المَهْرِ المَعْلُوم فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بِمُوَکِّلِکَ مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ مُوَکِّلِکَ مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[6]. یا اینکه بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَکَ مُحَمَّداً مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ عَلَی المَهْرِ المَعْلُوم فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ لِمُوَکِّلِکَ مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ مُوَکِّلِکَ مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[7]. یا بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَکِّلی مُحَمَّداً مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ عَلَی المَهْرِ المَعْلُوم فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ بِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ مُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[8]. یا اینکه بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلی مُحَمَّداً مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ عَلَی المَهْرِ المَعْلُوم فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ لِمُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة» یا «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ مُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[9]. یا بگوید: «زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ نَفْسی عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[10]. یا بگوید: «أَنْکَحْتُ مُوَکِّلَتی فاطِمَةَ مِنْ نَفْسی عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[11]. یا بگوید: «زَوَّجْتُ نَفْسی مِنْ مُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».

[12]. یا بگوید: «أَنْکَحْتُ نَفْسی مِنْ مُوَکِّلی مُحَمَّدٍ عَلَی المَهْرِ المَعْلُومِ فی المُدَّةِ المَعْلُومَة».
برخی از شرایط صحّت عقد موقّت[1] ← → عقد موقّت
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français