پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)

کیفیّت خواندن صیغۀ عقد دائم ← → 5. اگرعاقد وکیل زن و مرد، یا ولیّ شرعی آنان است، در موقع عقد زوجین را معیّن کند.

آداب عقد ازدواج

مسأله 200. مستحب است در هنگام خواندن صیغۀ عقد ازدواج دائم موارد ذیل رعایت گردد:
1. حضور دو نفر شاهد عادل مرد؛ 2. آشکار نمودن عقد؛ 3. خواندن صیغۀ عقد در شب؛ 4. خواندن خطبه قبل از اجرای صیغۀ عقد؛ مناسب است خطبه مشتمل بر حمد خداوند متعال و ذکر شهادتین و صلوات بر محمّد و آل محمّد و وصیّت به تقویٰ و دعا برای زوجین باشد؛ برای نمونه دو خطبه که در کتب روایی و آدابی نقل شده ذکر می‌شود:
الف. «الْحَمْدُ لِلهِ الَّذی حَمِدَ فی الْکِتَابِ نَفْسَهُ وَافْتَتَحَ بِالْحَمْدِ کِتَابَهُ وَجَعَلَهُ أَوَّلَ مَحَلِّ نِعْمَتِهِ وَآخِرَ جَزَاءِ أَهْلِ طَاعَتِهِ وَصَلَّی اللَّهُ عَلیٰ مُحَمَّدٍ خَیْرِ بَریَّتِهِ وَعَلیٰ آلِهِ أَئِمَّةِ الرَّحْمَةِ وَمَعَادِنِ الحِکْمَةِ وَالْحَمْدُ لِلهِ الَّذی کَانَ فی نَبَئِهِ الصَّادِقِ وَکِتَابِهِ النَّاطِقِ أَنَّ مِنْ أَحَقِّ الْأَسْبَابِ بِالصِّلَةِ وَأَوْلَی الْأُمُورِ بِالتَّقْدِمَةِ سَبَباً أَوْجَبَ نَسَباً وَأَمْراً أَعْقَبَ حَسَباً فَقَالَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ: ‏ وَهُوَ الَّذی خَلَقَ مِنَ الْماءِ بَشَراً فَجَعَلَهُ نَسَباً وَصِهْراً وَکانَ رَبُّکَ قَدیراً وَقَالَ: ‏ وَأَنْکِحُوا الْأَیامیٰ‏ مِنْکُمْ وَالصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَإِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ.
وَلَوْ لَمْ ­یَکُنْ فی الْمُنَاکَحَةِ وَالْمُصَاهَرَةِ آیَةٌ مُحْکَمَةٌ مُنْزَلَةٌ وَلَا سُنَّةٌ مُتَّبَعَةٌ لَکَانَ فیمَا جَعَلَ اللَّهُ فیهَا مِنْ بِرِّ الْقَریبِ وَتَأَلُّفِ الْبَعیدِ مَا رَغِبَ فیهِ الْعَاقِلُ اللَّبیبُ وَسَارَعَ إِلَیْهِ الْمُوَفَّقُ الْمُصیبُ فَأَوْلَی النَّاسِ بِاللَّهِ مَنِ اتَّبَعَ أَمْرَهُ وَأَنْفَذَ حُکْمَهُ وَأَمْضیٰ قَضَاءَهُ وَرَضیَ جَزَاءَهُ، وَنَحْنُ نَسْأَلُ اللَّهَ تَعَالیٰ أَنْ یُنْجِزَ لَنَا وَلَکُمْ عَلَی أَوْفَقِ الْأُمُور».[1]
ب. «الْحَمْدُ لِلهِ إِقْرَاراً بِنِعْمَتِهِ‏ وَلَا إِلٰهَ إِلَّا اللَّهُ إِخْلَاصاً بِوَحْدَانیَّتِهِ وَصَلَّی اللَّهُ عَلیٰ مُحَمَّدٍ سَیِّدِ بَریَّتِهِ وَعَلَی الْأَصْفیَاءِ مِنْ عِتْرَتِهِ؛ أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ کَانَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَی الْأَنَامِ أَنْ أَغْنَاهُمْ بِالْحَلَالِ عَنِ الْحَرَامِ فَقَالَ سُبْحَانَهُ: وَأَنْکِحُوا الْأَیامی‏ مِنْکُمْ وَالصَّالِحیٖنَ مِنْ عِبادِکُمْ وَإِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ واسِعٌ عَلیم».‏[2]

مسأله 201. خواندن صیغۀ عقد ازدواج در اوقات «قمر در عقرب» یا زمانی که «ماه در مُحاق­»[3] است و نیز زمان گرمی هوا، مکروه شمرده شده است.

مسأله 202. حضور دو مرد عادل به عنوان شاهد و همچنین پاک بودن زن از خون حیض و نفاس (که برای صحّت طلاق شرط است)، در مورد ازدواج و خواندن عقد - چه دائم و چه موقّت - لازم نیست.

مسأله 203. گرفتن اجرت برای خواندن عقد ازدواج یا صیغۀ طلاق جایز است، ولی در مورد یاد دادن صیغۀ ازدواج یا طلاق حکمی که در جلد سوّم، مسألۀ «552» ذکر شده، جاری می­شود.

[1]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص206.

[2]. همان.

[3]. ایّام ماه در مُحاق، غالباً در ماه­های قمری 30 روزه، سه شب آخر ماه و در ماه­های قمری 29­ روزه، دو شب آخر ماه می­باشد.
کیفیّت خواندن صیغۀ عقد دائم ← → 5. اگرعاقد وکیل زن و مرد، یا ولیّ شرعی آنان است، در موقع عقد زوجین را معیّن کند.
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français