کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
افرادی که به زوجه محرم می‌شوند ←
→ ب. محارم سببی
افرادی که به زوج محرم می‌شوند
مسأله 76. مرد (زوج) از میان خویشاوندان زوجه، با افراد ذیل محرم میشود:
1. مادر زن (نسبی یا رضاعی)؛
2. مادربزرگ زن (مادرِ پدر زن و مادرِ مادر زن) هر چه بالا رود؛ چه اینکه نسبی باشند یا رضاعی؛
3. دختری که زن از شوهر دیگرش دارد و نوههای او هرچه پایین روند، مانند دخترِ دختر زن و دخترِ پسر زن (نسبی[1] یا رضاعی) که او را «رَبیبه» مینامند و حکم مذکور، شامل دخترانی که بعد از عقد ازدواج به دنیا می‌آیند نیز میشود.[2]
شایان ذکر است، محرم شدن شوهر به دختران و نوههای همسرش (ربیه)، در صورتی حاصل میشود که با وی نزدیکی[3] نماید،[4] ولی در غیر این مورد برای حصول محرمیّت، نزدیکی شرط نیست و با اجرای صیغۀ عقد ازدواج محرمیّت حاصل می شود.
به عبارت دیگر، داماد انسان،[5] داماد فرزند انسان و شوهر مادر انسان[6]- با توضیحی که بیان شد - با وی محرم میباشند.
1. مادر زن (نسبی یا رضاعی)؛
2. مادربزرگ زن (مادرِ پدر زن و مادرِ مادر زن) هر چه بالا رود؛ چه اینکه نسبی باشند یا رضاعی؛
3. دختری که زن از شوهر دیگرش دارد و نوههای او هرچه پایین روند، مانند دخترِ دختر زن و دخترِ پسر زن (نسبی[1] یا رضاعی) که او را «رَبیبه» مینامند و حکم مذکور، شامل دخترانی که بعد از عقد ازدواج به دنیا می‌آیند نیز میشود.[2]
شایان ذکر است، محرم شدن شوهر به دختران و نوههای همسرش (ربیه)، در صورتی حاصل میشود که با وی نزدیکی[3] نماید،[4] ولی در غیر این مورد برای حصول محرمیّت، نزدیکی شرط نیست و با اجرای صیغۀ عقد ازدواج محرمیّت حاصل می شود.
به عبارت دیگر، داماد انسان،[5] داماد فرزند انسان و شوهر مادر انسان[6]- با توضیحی که بیان شد - با وی محرم میباشند.
[1]. البتّه دختری که بر اثر زنا یا وطی به شبهه متولّد میشود، دختر نسبی طرفین محسوب میشود. بنابراین، حکم «ربیبه» درمورد آن جاری میشود (البتّه در صورت زنا، رابطۀ توارث بین فرزند زنا و والدینش ثابت نیست).
[2]. بنابراین، اگر زن از شوهر سابقش دختری دارد و پس از طلاق یا وفات شوهر اوّل با مرد دیگری ازدواج کند و نزدیکی صورت گیرد، آن دختر با شوهر جدید محرم میشود.
همچنین، اگر این زن از شوهر جدیدش صاحب دختر شود، دختر مذکور به شوهر سابق زن که در زمان پیوند زناشویی با وی نزدیکی نموده، محرم میباشد.
[3]. هرچند نزدیکی از پشت باشد.
[4]. شایان ذکر است، آبستن شدن زوجه بدون نزدیکی با وی - مانند آبستنی از طریق تلقیح مصنوعی یا جذب منی زوج به مَهبل - موجب محرمیّت با دختر وی نمیشود.
[5]. شایان ذکر است، اگر مردی با زنی ازدواج کند و آن مرد، دختری از زن سابقش داشته باشد، شوهر آن دختر به این زن مَحرم نیست، چون واقعاً داماد او نیست، بلکه داماد شوهر او است.
[6]. ولی پدر و پدربزرگ و سایر بستگان شوهر مادر انسان با وی محرم نیستند.