کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (4)(چاپ 1403)
جستجو در:
ب. محارم سببی ←
→ افرادی که ازدواج با آنان حرام و باطل است / 1. محارم انسان
الف. محارم نسبی
مسأله 73. افرادی که از راه «نَسَب» به انسان مَحرم میباشند (محارم نسبی)، عبارتند از:
1. پدر و مادر؛
2. پدربزرگ (پدرِ پدر و پدرِ مادر) و مادربزرگ (مادرِ مادر و مادرِ پدر)، هر چه بالا روند؛
3. فرزندان و اولاد آنان، هر چه پایین روند؛ مانند نوه، نبیره و نتیجه؛
4. خواهر و برادر (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری) و فرزندان آنان، هر چه پایین روند؛ مانند خواهرزاده و برادرزاده؛
5. عمو و عمّه (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری)، هر چه بالا روند، مانند عمو و عمّۀ پدر و مادر.[1]
6. دایی و خاله (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری)، هر چه بالا روند، مانند دایی و خالۀ پدر و مادر.[2]
مسأله 74. ازدواج با محارم نسبی باطل است و فرقی نیست محرمیّت از طریق ازدواج صحیح و شرعی حاصل شود یا از طریق وطی به شبهه یا زنا. بنابراین، اگر مثلاً زن و مردی - العیاذ باللّه - مرتکب زنا شوند، فرزند آنان که از زنا متولّد میشود با آنان محرم است.[3]
1. پدر و مادر؛
2. پدربزرگ (پدرِ پدر و پدرِ مادر) و مادربزرگ (مادرِ مادر و مادرِ پدر)، هر چه بالا روند؛
3. فرزندان و اولاد آنان، هر چه پایین روند؛ مانند نوه، نبیره و نتیجه؛
4. خواهر و برادر (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری) و فرزندان آنان، هر چه پایین روند؛ مانند خواهرزاده و برادرزاده؛
5. عمو و عمّه (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری)، هر چه بالا روند، مانند عمو و عمّۀ پدر و مادر.[1]
6. دایی و خاله (چه اینکه پدر و مادری باشند یا تنها پدری باشد یا تنها مادری)، هر چه بالا روند، مانند دایی و خالۀ پدر و مادر.[2]
مسأله 74. ازدواج با محارم نسبی باطل است و فرقی نیست محرمیّت از طریق ازدواج صحیح و شرعی حاصل شود یا از طریق وطی به شبهه یا زنا. بنابراین، اگر مثلاً زن و مردی - العیاذ باللّه - مرتکب زنا شوند، فرزند آنان که از زنا متولّد میشود با آنان محرم است.[3]
[1]. شایان ذکر است، زنی که دو بار ازدواج کرده و از هر شوهر خود اولادی دارد، در حالی که برادر و خواهر شوهر سابق و شوهر جدید یکی نیستند، با توجّه به اینکه عمو و عمّۀ اولاد شوهر اوّل، با عمو و عمّۀ اولاد شوهر دوّم متفاوت است، پس عمو و عمّۀ اولاد شوهر اوّل به اولاد شوهر دوّم و به عکس محرم نیستند.
[2]. شایان ذکر است، دایی و خالۀ برادر یا خواهر پدری انسان، به انسان محرم نیستند، زیرا دایی و خالۀ آنها دایی و خالۀ انسان نیستند، یعنی برادر و خواهر مادر انسان نمیباشند. بنابراین، مردی که دو زن گرفته و از هر کدام اولاد دارد، از آنجا که دایی و خالۀ اولاد زن اوّل با دایی و خالۀ اولاد زن دوّم یکی نیستند، پس دایی و خالۀ اولاد زن اوّل به اولاد زن دوّم و به عکس محرم نمیباشند.
[3]. شایان ذکر است، حکم توارث (ارث بردن) بین فرزند زنازاده با پدر و مادرش، در فصل «ارث» بیان خواهد شد.