کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
شرایط حکم به محجوریّت ورشکسته ←
→ ولایت بر سفیه
4. مفلّس (ورشکسته) / معنای مفلّس
مسأله 1663. «مفلَّس» کسی است که به علّت کمتر بودن اموال او نسبت به بدهکاریهایش (ورشکستگی)، حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش منع کرده است، و احکام ویژهای دارد که در مسائل بعد ذکر میشود.
مسأله 1664. بدهکاری که حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نکرده است - حتّی اگر بدهیهایش چند برابر اموالش باشد - شرعاً مفلّس محسوب نمیشود و هر نوع تصرّفی که در اموال خود انجام دهد، صحیح میباشد، هرچند همۀ اموال خودش را در مقابل عوض یا بدون عوض - مثلاً با فروش یا بخشش و مانند آن - از ملکیّت خود خارج نماید.
البتّه، همان طور که در مسأله «897» ذکر شد، اگر تصرّفاتی مثل صلح و هبۀ (بخشش) بدون عوض به قصد فرار از پرداخت بدهی باشد، صحّت آن محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در مورد آن ترک نشود؛ مخصوصاً در صورتی که وی امید به دست آوردن مال دیگری برای پرداخت بدهیهایش نداشته باشد.[1]
مسأله 1664. بدهکاری که حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نکرده است - حتّی اگر بدهیهایش چند برابر اموالش باشد - شرعاً مفلّس محسوب نمیشود و هر نوع تصرّفی که در اموال خود انجام دهد، صحیح میباشد، هرچند همۀ اموال خودش را در مقابل عوض یا بدون عوض - مثلاً با فروش یا بخشش و مانند آن - از ملکیّت خود خارج نماید.
البتّه، همان طور که در مسأله «897» ذکر شد، اگر تصرّفاتی مثل صلح و هبۀ (بخشش) بدون عوض به قصد فرار از پرداخت بدهی باشد، صحّت آن محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در مورد آن ترک نشود؛ مخصوصاً در صورتی که وی امید به دست آوردن مال دیگری برای پرداخت بدهیهایش نداشته باشد.[1]
[1]. شایان ذکر است، چنانچه طلبکار در مواردی که حقّ مطالبۀ طلب خود را دارد، آن را مطالبه نماید، بر بدهکار در صورت توانایی واجب است آن را بپردازد؛ تفصیل احکام آن در فصل «دین» ذکر شد.