کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
حَجْر / (احکام افرادی که از تصرّف در اموال خود ممنوع هستند) ←
→ سهم متعلّق به عَصَبه متوفّی از ارث
ارث زوجه در موارد اختلافی
مسأله 1602. از نظر اهل تسنّن، زوجه از همۀ دارایی شوهر اعم از منقول و غیر منقول (مانند زمین و غیر آن)، ارث میبرد، ولی مشهور فقهای امامیّه معتقدند، زوجه از زمین ملکی - نه از اصل آن و نه قیمت آن - ارث نمیبرد و تنها از قیمت اعیان غیر منقول (مثل قیمت بناء و درختان)، نه اصل آنها ارث میبرد.[1]
بنابراین، اگر مذهب اهل تسنّن بر همگان از جمله شیعه نافذ باشد، طوری که زوجهای که از اهل تسنّن است از زمین و اصل بناء و درختان ارث ببرد، در حالی که سایر ورثه، امامی مذهب باشند، در چنین محیطی چنانچه زوجهای مذهبش امامیّه است و سایر ورثۀ متوفّیٰ اهل تسنّن باشند، جایز است از باب «قاعدۀ مقاصّۀ نوعی» زوجۀ مذکور میراثی را که از زمین و اصل بناء و درختان - همانند دیگر ورثۀ اهل تسنّن - به او میرسد، بگیرد.
بنابراین، اگر مذهب اهل تسنّن بر همگان از جمله شیعه نافذ باشد، طوری که زوجهای که از اهل تسنّن است از زمین و اصل بناء و درختان ارث ببرد، در حالی که سایر ورثه، امامی مذهب باشند، در چنین محیطی چنانچه زوجهای مذهبش امامیّه است و سایر ورثۀ متوفّیٰ اهل تسنّن باشند، جایز است از باب «قاعدۀ مقاصّۀ نوعی» زوجۀ مذکور میراثی را که از زمین و اصل بناء و درختان - همانند دیگر ورثۀ اهل تسنّن - به او میرسد، بگیرد.
[1]. تفصیل احکام ارث زوجه در جلد چهارم، فصل «ارث»، مبحث «ارث زن و شوهر» آمده است.