پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

4. مقدار ضمان در سوانح رانندگی ← → 2. همکاری در سرقت و مانند آن

3. سبب شدن دو یا چند نفر در ایجاد خسارت و آسیب

مسأله 1560. اگر دو نفر «سبب» در آسیب رساندن به انسان یا اموال دیگران باشند، هر دو، شریک در ضمان خواهند بود؛
مثل اینکه یک نفر در محلّ عبور دیگران گودالی حفر کند و فرد دیگر، نزدیک آن سنگی قرار دهد و پای عابری که ملتفت آن نیست به سنگ برخورد کرده و در گودال بیفتد که در چنین مواردی، ‌ضمان به عهدۀ هر دو نفر است.
مسأله 1561. اگر حادثه­ای موجب آسیب رساندن به انسان یا اموال دیگران شود و در وقوع آن، دو نفر نقش داشته باشند، چنانچه تأثیر یکی از آنان به‌طور غیر مستقیم و دیگری به‌طور مستقیم باشد، مثل اینکه کسی گودالی حفر نماید و فرد دیگر با اطلاع از وجود گودال، انسان یا مالی را در آن بیندازد، فقط شخص دوّم - یعنی کسی که تأثیر وی در وقوع حادثه، به‌طور مستقیم بوده - ضامن است؛
البتّه، اگر نقش و تأثیر فرد اوّل نسبت به فرد دوّم قوی‌تر باشد، در این صورت فرد اوّل ضامن محسوب می­شود.
به عنوان مثال اگر فردی کالای شکستنی را در کنار شخصی که خوابیده قرار دهد و وی در حالی که خواب است پای خود را دراز کرده و باعث شکستن کالا شود، کسی که کالای مذکور را پایین پای شخص قرار داده ضامن می‌باشد، نه فردی که خواب است.
همچنین، اگر فردی مالی را در خیابان که محلّ رفت و آمد وسائل نقلیّه است قرار داده و راننده­ای بی­اختیار و بدون توجّه از روی آن عبور نماید و موجب از بین رفتن آن شود، فرد اوّل ضامن است و راننده ضامن محسوب نمی­شود.
4. مقدار ضمان در سوانح رانندگی ← → 2. همکاری در سرقت و مانند آن
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français