پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

زمین­‌های موات بالعارض ← → آباد کردن زمین‌های موات (بایر)

شرایط آباد کردن زمین‌های موات و جنگل و مانند آن / زمین‌های موات / زمین‌های موات «بالأصاله»

مسأله 1348. زمین‌هایی که از ابتدا «مَوات» بوده‌اند، جزء «أنفال» و ملک امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) می‌باشد؛ البتّه، هر کسی می‌تواند (در غیر مواردی که در مسائل بعد ذکر می­شود)، این گونه زمین‌ها را «احیاء» و آباد کند و با آباد کردن آن، در مورد زمین «حقّ اولویّت» نسبت به دیگران پیدا می‌کند.
در این حکم، فرقی نیست که احیاء کنندۀ آن مسلمان باشد یا غیر مسلمان، در کشور اسلامی باشد یا غیر اسلامی و چنانچه احیاء کننده شیعۀ دوازده امامی باشد، لازم نیست خراج و اجرت زمین را بپردازد.

مسأله 1349. اگر زمین موات در حریم ملک دیگران باشد یا آباد کردن آن برخلاف مصالح عمومی بوده - طوری که ولیّ امر از احیاء آن نهی کرده باشد - احیاء چنین زمین‌هایی جایز نیست. همین طور، گاه عنوان ثانوی دیگری موجب می‌شود احیاء زمین موات مجاز نباشد.[1]

[1]. اگر برای احیاء و آباد کردن زمین­های موات حسب مصالح عامّه، قانون و مقرّراتی قرار داده شده، احیای آنها بدون اذن از مراجع قانونی ذی صلاح مورد رخصت نبوده و اجازه داده نمی­شود. همین طور، آباد کردن زمین مواتی که سند رسمی آن به نام فرد دیگری صادر شده، با توضیحاتی که در آخر همین فصل، مسائل «1365 تا 1368» ذکر می‌شود مورد رخصت نیست.
زمین­‌های موات بالعارض ← → آباد کردن زمین‌های موات (بایر)
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français