پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

روش جایگزین برای بخششی که به صورت انتقال اعتباری انجام می‌شود ← → تحویل مال مشاع

تحویل در هبۀ طلب

مسأله 1285. اگر طلبکار طلب خویش[1] را به بدهکار به قصد بریء الذمّه کردن بدهکار و اسقاط آنچه که در ذمّۀ اوست ببخشد، صحیح است و احتیاج به قبـض و اقباض ندارد و در این صورت برای طلبــکار حقّ رجوع و پشیمانــی نیســت.
مسأله 1286. اگر فردی طلب خود از دیگری را به شخص ثالثی هبه نماید، تا وقتی که طلب مذکور توسط کسی که طلب به او بخشیده شده، قبض و وصول نشده باشد، هبه صحیح نیست.
بنابراین، تنها پرداخت «چک» بدهکار به هدیه گیرنده، چه توسط هبه کننده باشد و چه بدهکار و همین طور نقل وجه اعتباری از حساب بدهکار به حساب پس‌انداز طرف مقابل، برای تحقّق قبض و تحویل، کافی نیست.
شایان ذکر است، برای تصحیح این امر می­توان از عقد مصالحه استفاده نمود، بدین صورت که فرد،[2] طلب خود از دیگری را به‌طور مجّانی به طرف مقابل مصالحه نماید و او[3] هم قبول نماید، در این صورت قبض و تحویل طلب توسط وی (متصالِح) لازم نیست.

[1]. منظور دینی است که در ذمّۀ بدهکار می‌باشد؛ مانند قرض، ثمن معاملۀ نسیه، اجرت کار و مهریۀ بانوان.
[2]. به عنوان «مُصالح» (صلح کننده).
[3]. به عنوان «مُتصالح»(پذیرندۀ صلح)
روش جایگزین برای بخششی که به صورت انتقال اعتباری انجام می‌شود ← → تحویل مال مشاع
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français