پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

هبه / تعریف و شرایط اصل هبه ← → برگرداندن مال مورد عاریه

برخی از احکام عاریۀ مال غصبی

مسأله 1263. اگر انسان بفهمد مالی که عاریه گرفته غصبی است، باید آن را به صاحبش برگرداند و حقّ ندارد آن را به عاریه دهنده بدهد.[1]
مسأله 1264. اگر فرد مالی مانند ماشین یا خانه را غصب کرده و به دیگری عاریه دهد، صاحب مال می‌تواند عوض منافع مال خود[2] را از عاریه دهنده یا عاریه‌گیرنده - هر کدام که بخواهد - مطالبه نماید؛
البتّه، اگر عاریه ‌گیرنده از غصبی بودن مال مطّلع نبوده و صاحب مال، عوض منافع مال را از او گرفته باشد، وی می‌تواند به عاریه دهنده مراجعه کرده و آنچه را پرداخت کرده از او بگیرد.
مسأله 1265. اگر فرد مالی را غصب کرده و به دیگری عاریه دهد، چنانچه مال مذکور از بین برود، صاحب مال می­تواند عوض مال را از هر یک از آن‌ دو بگیرد.
البتّه، اگر عاریه‌ گیرنده از غصبی بودن مال مطّلع نبوده و صاحب مال، عوض اصل مال را - در صورت تلف - از او گرفته باشد، وی می‌تواند به عاریه دهنده مراجعه کرده و آنچه را پرداخت کرده از او بگیرد؛ مگر اینکه عاریه از مواردی باشد که در مسائل «1252 و 1253» ذکر شد که در صورت تلف نمی‌تواند به عاریه دهنده رجوع نماید.

[1]. البتّه با توجّه به مسألۀ «1235»، چنین عاریه‌ای بدون اجازۀ مالک (عاریه فضولی) صحیح نیست.
[2]. منظور، ‌منافعی است که توضیح آن در مسألۀ «1497» ذکر می‌‌گردد.
هبه / تعریف و شرایط اصل هبه ← → برگرداندن مال مورد عاریه
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français