کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
فوت یا محجور شدن موکّل یا وکیل ←
→ عزل و باطل شدن وکالت / جایز بودن عقد وکالت
قرار گرفتن وکالت به عنوان شرط ضمن عقدهای دیگر
مسأله 1183. همان طور که در مسألۀ «297» ذکر شد، پای‌بندی به شرطی که در ضمن عقد قرار داده شده، واجب است.
بنابراین، اگر وکالت به عنوان شرطی در ضمن عقد به صورت «شرط نتیجه» لحاظ شود[1] - مثلاً زن در ضمن عقد ازدواج یا عقد دیگری، شرط کند که وکیل در طلاق باشد - و شوهر عقد را با شرط مذکور پذیرفته باشد، چنین وکالتی قابل عزل نیست؛[2] امّا اگر وکالت به عنوان شرطی در ضمن عقد به صورت «شرط فعل» ذکر شود - مثلاً زن در ضمن عقد ازدواج یا عقد دیگری، شرط کند که شوهر بعداً او را وکیل در طلاق نماید - چنانچه شوهر بعداً وی را وکیل در طلاق نماید، وکالت مذکور عقد جایز محسوب شده و قابل عزل است.[3]
بنابراین، اگر وکالت به عنوان شرطی در ضمن عقد به صورت «شرط نتیجه» لحاظ شود[1] - مثلاً زن در ضمن عقد ازدواج یا عقد دیگری، شرط کند که وکیل در طلاق باشد - و شوهر عقد را با شرط مذکور پذیرفته باشد، چنین وکالتی قابل عزل نیست؛[2] امّا اگر وکالت به عنوان شرطی در ضمن عقد به صورت «شرط فعل» ذکر شود - مثلاً زن در ضمن عقد ازدواج یا عقد دیگری، شرط کند که شوهر بعداً او را وکیل در طلاق نماید - چنانچه شوهر بعداً وی را وکیل در طلاق نماید، وکالت مذکور عقد جایز محسوب شده و قابل عزل است.[3]
[1]. فرق بین شرط نتیجه و شرط فعل، از توضیحات مسائل «299 و 300» و صفحۀ «248»، پاورقی «1» معلوم می‌شود.
[2]. البتّه، وکالت مذکور قابل إقاله می‌باشد. بنابراین، طرفین (وکیل و موکّل) با رضایت یکدیگر می‌توانند وکالت را به هم بزنند، هرچند عقدی که وکالت در ضمن آن شرط شده به قوّت خود باقی باشد.
[3]. البتّه، در این فرض (شرط فعل) اگر ضمن عقد شرط شده که موکّل، وکیل مذکور را عزل نکند و موکّل شرط را پذیرفته، نباید وی را عزل کند و چنانچه عزل نماید مرتکب معصیت شده، ولی عزل واقع می‌شود.