پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

قرار گرفتن وکالت به عنوان شرط ضمن عقدهای دیگر ← → ضمان وکیل

عزل و باطل شدن وکالت / جایز بودن عقد وکالت

مسأله 1182. وکالت از عقدهای «جایز»[1] است. بنابراین، وکیل - چه با اطلاع موکّل و چه بدون اطلاع وی - می‌تواند از وکالت انصراف داده و خود را عزل نماید.
همین طور، موکّل می‌تواند وکیل را عزل کند؛ البتّه، عزل موکّل وقتی محقّق می‌شود که وکیل از آن مطّلع شود و از طریق شرعی برایش ثابت شود که موکّل، او را عزل نموده است.[2]
بنابراین، اگر مثلاً فردی وکیل در طلاق باشد و موکّل او را عزل کند، چنانچه وکیل قبل از اطلاع از عزل، طلاق را جاری کند، طلاق انجام شده، صحیح و نافذ است.
شایان ذکر است، اگر فردی دیگری را وکیل نماید و وکیل در ضمن عقد وکالت[3] شرط نماید که موکّل وی را از وکالت عزل نکند، نباید وی را عزل کند و چنانچه عزل نماید مرتکب معصیت شده، ولی عزل واقع می­شود و این حکم، در موردی که موکّل در ضمن عقد وکالت با وکیل شرط کرده که وکیل خود را عزل نکند نیز جاری است.

[1]. توضیح معنای عقد در مسألۀ «75» ذکر شد.

[2]. مثلاً از خبری که به او رسیده، یقین یا اطمینان به عزل پیدا کند یا بر این امر بیّنه (شهادت دو مرد عادل) اقامه شود.

[3]. حکم صورتی که وکالت در ضمن عقد دیگری شرط شده، در مسألۀ بعد ذکر می­شود.
قرار گرفتن وکالت به عنوان شرط ضمن عقدهای دیگر ← → ضمان وکیل
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français