کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
تقاصّ همراه با محذور شرعی ←
→ تقاصّ از مال مشاع
تقاصّ از منافع
مسأله 1062. اگر فردی از شخص دیگری طلبکار باشد - با وجود شرایط تقاصّ - میتواند از منافع اموال وی تقاصّ نماید.
مثلاً مستأجری که از صاحبخانه شرعاً طلبکار است و وی از پرداخت بدهیش بدون عذر امتناع میورزد، مستأجر میتواند بعد از تمام شدن مدّت اجاره با رعایت شرایط تقاصّ، از منافع منزل به اندازۀ طلب خویش به عنوان تقاصّ استفاده نماید.[1]
مسأله 1063. اگر دو نفر در زمینی بهطور مشاع شریک باشند و یکی از آن دو بدون اجازه از شریک دیگر قسمتی از زمین را تصرّف و غصب کرده باشد، چنانچه شریک دیگر راهی برای دستیابی به حقّ خویش ندارد، میتواند به همان مقدار بدون اذن شریک به عنوان تقاصّ در زمین تصرّف کند.
مثلاً مستأجری که از صاحبخانه شرعاً طلبکار است و وی از پرداخت بدهیش بدون عذر امتناع میورزد، مستأجر میتواند بعد از تمام شدن مدّت اجاره با رعایت شرایط تقاصّ، از منافع منزل به اندازۀ طلب خویش به عنوان تقاصّ استفاده نماید.[1]
مسأله 1063. اگر دو نفر در زمینی بهطور مشاع شریک باشند و یکی از آن دو بدون اجازه از شریک دیگر قسمتی از زمین را تصرّف و غصب کرده باشد، چنانچه شریک دیگر راهی برای دستیابی به حقّ خویش ندارد، میتواند به همان مقدار بدون اذن شریک به عنوان تقاصّ در زمین تصرّف کند.
[1]. در فرض مذکور، مدّت استفاده از منزل به عنوان تقاصّ به اندازهای است که اجرت المثل آن معادل مقدار طلبکاری وی از صاحبخانه باشد و مقصود از اجرت المثل، کرایۀ معمول منزل بدون در نظر گرفتن مقدار طلبکاری مستأجر از صاحبخانه است و بابت طلب مذکور، چیزی از کرایۀ معمول منزل کسر نمیشود.
شایان ذکر است، چنانچه مستأجر بابت طلب خویش از منافع منزل، تقاصّ کند، به همان اندازه از طلب وی کسر میشود و بعداً حقّ مطالبۀ آن مقدار را از صاحبخانه ندارد.