کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
زمان مطالبۀ قرض ←
→ صحّت قرض مالی که «مقدار» یا «خصوصیّات» آن معلوم نیست
پس دادن قرض / کیفیّت پس دادن قرض در اموال مثلی و قیمی
مسأله 1011. اگر مالی که قرض داده شده از اموال مثلی باشد (مانند پول، برنج، گندم، جو) و قیمت آن کم یا زیاد شود، بر قرض گیرنده لازم است مثل آن[1] را (چه از نظر اوصاف و خصوصیّات و چه از نظر مقدار) به قرض دهنده پس بدهد و وی نمیتواند از قبول آن امتناع ورزد، هرچند قیمت آن تفاوت کرده باشد.[2]
مسأله 1012. اگر مالی که قرض داده شده از اموال قیمی باشد (مانند اسب، سنگهای قیمتی)[3]، قرض گیرنده باید قیمت آن مال در روزی که آن را قرض گرفته است[4] به صورت پول رایج به قرض دهنده پس بدهد و وی نمیتواند از قبول آن امتناع ورزد؛[5] البتّه، در این مسأله و مسألۀ قبل بدهکار و طلبکار میتوانند به غیر آنچه ذکر شد (مثلاً به پول یا کالا از جنس دیگر) بابت ادای بدهی راضی شوند.
مسأله 1012. اگر مالی که قرض داده شده از اموال قیمی باشد (مانند اسب، سنگهای قیمتی)[3]، قرض گیرنده باید قیمت آن مال در روزی که آن را قرض گرفته است[4] به صورت پول رایج به قرض دهنده پس بدهد و وی نمیتواند از قبول آن امتناع ورزد؛[5] البتّه، در این مسأله و مسألۀ قبل بدهکار و طلبکار میتوانند به غیر آنچه ذکر شد (مثلاً به پول یا کالا از جنس دیگر) بابت ادای بدهی راضی شوند.
[1]. توضیح اموال مثلی، در مسألۀ «1504» ذکر میشود.
[2]. حکم کاهش بسیار زیاد ارزش پول قرض داده شده و از بین رفتن اعتبار آن در زمان ادای دین، در فصل «دین»، مسائل «911 تا 913» ذکر شد.
[3]. توضیح اموال قیمی، مسأله «1505» ذکر میشود.
[4]. منظور، وقتی است که مال به قرض گیرنده تحویل داده شده و به قبض او در آمده است.
[5]. البتّه چنانچه ارزش و اعتبار پول رایج از زمان قرض دادن مال قیمی تا زمان ادای دین کاهش یافته باشد، احتیاط واجب آن است که نسبت به آن مصالحه صورت گیرد.