قرض دادن به مؤمنین - به ویژه نیازمندان - از اعمال مستحب است و در قرآن کریم و روایات معصومین(علیهم السلام) نسبت به آن سفارش شده است؛ «مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ کَریمٌ».[1]
«آن کیست که به خدا قرض نیکو دهد (یعنی قرض‌الحسنه و صدقه دهد و احسان و انفاق به نیازمندان کند) تا خدا آن را برای او چندین برابر گرداند و او را پاداشی نیکو و کریمانه باشد؟».
«مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثیرَةً وَاللَّهُ یَقْبِضُ وَیَبْصُطُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ».[2]
«کیست که به خدا « قرض‌الحسنه ‏» دهد، (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند) تا آن را برای او (در وقت پرداخت) چندین برابر کند؟ و خداوند است که (روزی بندگان را) محدود یا گسترده می‏سازد، و به سوی او باز می‏گردید (و پاداش خود را خواهید گرفت)».
از امام صادق روایت شده که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «هر کس به برادر مؤمن خود قرض دهد و وی را تا زمان توانایی بر پرداخت مهلت دهد، مال او زیاد می‏شود و فرشتگان بر او رحمت می‏فرستند تا وقتی که مال خود را پس بگیرد».[3]
در حدیث نقل شده که امام صادق فرمودند: «هر مسلمانی به مسلمان دیگر به قصد قربت قرض دهد، خداوند متعال اجر صدقه برای او ثبت می‏کند، تا وقتی که مال خود را پس بگیرد».[4]
روایت شده که پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «هر کس به اندوهگینی که گرفتار و نیازمند است قرض دهد و در پس گرفتن آن مراعات حالش را نماید، (گناهانش پاک شده و) عملش را از نو شروع کند و خداوند متعال به ازای هر درهم هزار قِنطار[5] از بهشت به او عطا کند».[6]
از امیر المؤمنین روایت شده که فرمودند: «خدای سبحان فرموده است: اگر خداوند را یاری دهید، شما را یاری دهد و قدم­هایتان را استوار گرداند و فرموده است: چه کسی است که به خداوند قرض‌الحسنه دهد تا خدا آن را برای او چندین برابر گرداند و او را پاداشی نیکو و کریمانه باشد؟ امّا او از روی ناتوانی و خواری از شما یاری نخواسته و به سبب تنگدستی از شما وام خواهی نکرده است، از شما یاری خواسته است در حالی که لشکرهای آسمان و زمین از آن اوست و او مقتدر و حکیم است و او از شما وام خواسته، در حالی که خزائن و گنجینه­های آسمان و زمین از اوست و او بی­نیاز و ستوده است، در حقیقت خواسته است شما را بیازماید که کدام یک نیکوتر عمل می­کنید».[7]