پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

فروش مال مورد رهن ← → منافع مال مورد رهن

خسارت مال مورد رهن و تصرّف در آن

مسأله 982. مالی که گرو گذاشته شده، نزد رهن گیرنده «امانت» محسوب می‌شود. بنابراین، اگر از بین برود یا معیوب شود، چنانچه وی در نگهداری‌ از آن کوتاهی کرده یا در آن تصرّف غیر مجاز نموده، ضامن است؛ در غیر این صورت، ضامن نیست.[1]

مسأله 983. رهن گیرنده نمی‏تواند در مالی که گرو گرفتــه، بدون اجازۀ مالــک آن - چه رهن دهنده باشد، چه کسی دیگر - تصرّف نماید. بنابراین، اگر از منافع آن استفاده کند - با توضیحی که در مسألۀ «1497» ذکر می­شود - باید اجرت المثل آن را به مالکش بپردازد.
نیز رهن دهنده - چه خود بدهکار باشد و چه شخص دیگر - حقّ ندارد کاری کند که با حقّ رهن گیرنده منافات دارد، مانند اینکه مال گرویی را از بین ببرد یا آن را بفروشد یا هبه نماید یا کاری کند که ارزش مالیش کم شود؛[2]
امّا انجام تصرّفاتی که منافات با حقّ رهن گیرنده ندارد - مانند سکونت در منزلی که گرو گذاشته شده و سند مالکیّت آن در اختیار رهن گیرنده قرار گرفته - اشکال ندارد.

[1]. شایان ذکر است، اگر در این مورد شرطی شده است، حکم آن از آنچه در مسألۀ «497» ذکر شد، فهمیده می­شود.

[2]. چه کاهش ارزش مالی آن به جهت استعمال و استفاده از آن یا از جهت اجاره دادن آن به شخص ثالث یا امر دیگری باشد، طوری که منافات با حقّ رهن گیرنده داشته باشد.
فروش مال مورد رهن ← → منافع مال مورد رهن
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français