پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

تزاحم دیون متوفّیٰ با سایر واجبات ← → طلب مهریّه با فوت یکی از زوجین

وظیفۀ هر وارث نسبت به بدهی‌های متوفّی

مسأله 947. اگر فردی که مدیون است فوت نماید و بعضی از ورثه معصیت نموده و از ادای دیون متوفّیٰ امتناع ورزند و اموال او بین ورثه قسمت شود،[1] وارثین دیگر لازم نیست تمام دیون متوفّیٰ را از مالی که در اختیارشان قرار گرفته بپردازند؛ بلکه باید نسبت دیون متوفّیٰ را به تمام اموالش محاسبه نموده و به همان نسبت، از اموالی که در اختیار دارند، برای ادای دیون اقدام نمایند.[2]
مثلاً اگر ارزش اموال متوفّیٰ 50 میلیون تومان بوده و وی 10 میلیون تومان به دیگران بدهکار باشد، لازم است هر یک از ورثه تنها به اندازۀ یک پنجم از اموالی را که در اختیارشان قرار گرفته، جهت ادای دیون واگذار نمایند.

[1]. البتّه، بر ولیّ شرعی متوفّیٰ (مانند وصیّ) لازم است ورثه را - هرچند با مراجعه به محاکم صالحه قضایی - ملزم به پرداخت دیون متوفّیٰ قبل از تقسیم ارث نماید؛ مگر آنکه این کار برای وی ممکن نباشد یا مستلزم ضرر یا مشقّت فوق‌العاده­ای که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) باشد.

[2]. هرچند احتیاط مستحب است ورثه­ای که سهم خود از بدهی را پرداخته­اند، قبل از ادای تمام بدهی متوفّیٰ، از تصرّفاتی که منافات با ادای دین وی دارد، حتّی نسبت به سهم خویش اجتناب نمایند و در فرض مذکور، بدهی متوفّیٰ نسبت به سهم ورثه­ای که امتناع ورزیده­اند، همچنان باقی می‌ماند و ورثۀ مذکور مرتکب معصیت شده و وظیفه دارند بدهی متوفّیٰ را بپردازند و ضامن مال مورد تصرّف هستند.
تزاحم دیون متوفّیٰ با سایر واجبات ← → طلب مهریّه با فوت یکی از زوجین
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français