کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
تزاحم دیون متوفّیٰ با سایر واجبات ←
→ طلب مهریّه با فوت یکی از زوجین
وظیفۀ هر وارث نسبت به بدهی‌های متوفّی
مسأله 947. اگر فردی که مدیون است فوت نماید و بعضی از ورثه معصیت نموده و از ادای دیون متوفّیٰ امتناع ورزند و اموال او بین ورثه قسمت شود،[1] وارثین دیگر لازم نیست تمام دیون متوفّیٰ را از مالی که در اختیارشان قرار گرفته بپردازند؛
بلکه باید نسبت دیون متوفّیٰ را به تمام اموالش محاسبه نموده و به همان نسبت، از اموالی که در اختیار دارند، برای ادای دیون اقدام نمایند.[2]
مثلاً اگر ارزش اموال متوفّیٰ 50 میلیون تومان بوده و وی 10 میلیون تومان به دیگران بدهکار باشد، لازم است هر یک از ورثه تنها به اندازۀ یک پنجم از اموالی را که در اختیارشان قرار گرفته، جهت ادای دیون واگذار نمایند.
بلکه باید نسبت دیون متوفّیٰ را به تمام اموالش محاسبه نموده و به همان نسبت، از اموالی که در اختیار دارند، برای ادای دیون اقدام نمایند.[2]
مثلاً اگر ارزش اموال متوفّیٰ 50 میلیون تومان بوده و وی 10 میلیون تومان به دیگران بدهکار باشد، لازم است هر یک از ورثه تنها به اندازۀ یک پنجم از اموالی را که در اختیارشان قرار گرفته، جهت ادای دیون واگذار نمایند.
[1]. البتّه، بر ولیّ شرعی متوفّیٰ (مانند وصیّ) لازم است ورثه را - هرچند با مراجعه به محاکم صالحه قضایی - ملزم به پرداخت دیون متوفّی قبل از تقسیم ارث نماید؛ مگر آنکه این کار برای وی ممکن نباشد یا مستلزم ضرر یا مشقّت فوق‌العادهای که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) باشد.
[2]. هرچند احتیاط مستحب است ورثهای که سهم خود از بدهی را پرداختهاند، قبل از ادای تمام بدهی متوفّیٰ، از تصرّفاتی که منافات با ادای دین وی دارد، حتّی نسبت به سهم خویش اجتناب نمایند و در فرض مذکور، بدهی متوفّیٰ نسبت به سهم ورثهای که امتناع ورزیدهاند، همچنان باقی می‌ماند و ورثۀ مذکور مرتکب معصیت شده و وظیفه دارند بدهی متوفّیٰ را بپردازند و ضامن مال مورد تصرّف هستند.