مسأله 865. قرارداد صلح، در بعضی از موارد نتیجۀ معاملات دیگر، مانند خرید و فروش، اجاره و هبه را دارد و از آنجا که دارای محدودیّت و شرایط کمتری نسبت به سایر قراردادها می‌باشد، می‌توان در موارد زیادی برای رسیدن به نتیجۀ مورد نظر و سهولت امر، از این قرارداد (صلح) به جای معاملات دیگر استفاده نمود؛ چند مورد به عنوان مثال ذکر می‌شود:
مثال1. اگر انسان مصالحه کند بر «تملیک و واگذاری مال خود به دیگری در مقابل عوضی»،[1] چنین صلحی نتیجۀ خرید و فروش (بیع) را دارد؛ امّا رعایت شرایط مخصوص خرید و فروش در آن لازم نیست؛ پس چنانچه مقدار دو طرف مصالحه (معوّض و عوض) - آن‌چنان که در بیع لازم است - معلوم نباشد، مصالحۀ آن صحیح است.
مثال2. اگر فرد مصالحه کند بر «تملیک و واگذاری مال خود به دیگری بدون عوض»،[2] چنین صلحی نتیجۀ هبه (بخشش) را دارد؛ امّا چون «تحویل و قبض» - که جزء شرایط صحّت هبه است - از شرایط صحیح بودن صلح نیست، قبل از تحویل هم مال به ملکیّت طرف مقابل در می‌آید.
مثال3. اگر انسان با قرارداد اجاره، ملتزم به انجام کاری در مقابل عوضی شود، باید کیفیّت و مقدار آن کار و مدّت زمانی که کار در آن انجام می‌شود - با توضیحاتی که در محلّ خود ذکر شده - معلوم باشد، امّا چنانچه این کار با قرارداد مصالحه انجام پذیرد، تعیین این امور به‌طور دقیق لازم نیست.
جزئیّات بیشتر همین موارد و نیز نمونه‌های دیگر، در قالب مثال‌های بیشتر در ادامه ذکر می‌شود.