پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

3. زمین مورد زراعت معلوم باشد ← → 1. مورد زراعت معلوم باشد

2. مدّت مزارعه معلوم باشد

مسأله 803. مدّت مزارعه باید برای دو طرف قرارداد معلوم باشد و تعیین مدّت زمان مزارعه، به هر یک از دو صورت ذیل صحیح است:
الف. اوّل آن را معیّن کنند و آخر آن را وقت به دست آمدن محصول قرار دهند.
ب. مدّت زمان را با «ماه» یا «فصل» یا «سال» و مانند آن تعیین کنند؛ البتّه باید مدّت زمان به اندازه‌ای باشد که به دست آمدن محصول در آن عرفاً امکان داشته باشد و اگر مدّت مذکور کمتر باشد، مزارعه باطل است.
مسأله 804. اگر برای مزارعه مدّتی را تعیین کرده باشند که معمولاً محصول در آن به دست می‌آید، ولی اتّفاقاً مدّت تمام شود و محصول به دست نیاید، چنانچه منظور دو طرف هنگام تعیین مدّت این بوده که با تمام شدن مدّت، هرچند اتّفاقاً محصول به دست نیامده باشد مزارعه تمام شود، در این صورت باقی گذاردن زراعت با رضایت طرفین اشکال ندارد؛
امّا اگر مالک راضی نشود، می‌تواند زارع را وادار کند که زراعت را بچیند و اگر برای چیدن زراعت ضرری به زارع برسد، لازم نیست عوض آن را به او بدهد؛ ولی زارع نمی‌تواند مالک را مجبور کند که زراعت در زمینش بماند، هرچند زارع حاضر به پرداخت اجرت باشد.
3. زمین مورد زراعت معلوم باشد ← → 1. مورد زراعت معلوم باشد
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français