پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

تقاضای تقسیم ← → 2. قسمت تعدیل

3. قسمت ردّ

مسأله 769. در این نوع معادل‌سازی، برای آنکه اشیای تقسیم شده، برابر با سهم ‌الشّرکۀ هر فرد باشد، لازم است مقدار مالی (غیر از مال مشترک) به یک یا چند طرف ضمیمه شود؛ مثلاً اگر دو نفر در دو اتومبیل به‌طور مساوی و مشــاع شریــک باشنــد که یکــی 200 میلیون تومان و دیگری 150­ میلیون تومان ارزش داشته باشد، فردی که ماشین 200 میلیون تومانی به او داده می‌شود، باید 25 میلیون تومان به دیگری بدهد.

مسأله 770. اگر مال مشترک (مشاع) با توجّه به سهم شرکا، طوری است که امکان تقسیم آن به هر یک از سه روش یا دو روش از انواع قسمت وجود داشته باشد، هر نوع قسمتی که با رضایت شرکا انجام شود، صحیح است.
مثلاً اگر دو نفر به‌طور مساوی و مشاع در اموال ذیل شریک باشند؛ «10 کیلو گرم برنج به قیمـت 300 هزار تومــان»، «10 کیلو گرم لوبیــا به قیمــت 200 هزار تومــان» و «20 کیلو گرم نخود به قیمت 500 هزار تومان»، می‌توانند آن را با رضایت، به هر یک از سه روش ذیل تقسیم کنند:
1. سهم افراز؛ به این ترتیب که هر کدام از اجناس را نصف کنند؛
2. سهم تعدیل؛ به این صورت که 10 کیلو گرم برنج و 10 کیلو گرم لوبیا به یک نفر و 20 کیلو گرم نخود به دیگری داده شود؛
3. سهم ردّ؛ به این صورت که 10 کیلو گرم لوبیا و 20 کیلو گرم نخود به یک نفر و 10 کیلو گرم برنج به دیگری داده شود و طرف اوّل 200 هزار تومان به دیگری بدهد.

مسأله 771. گاه می‌توان بدون اطلاع از وزن یا مقدار دقیق مال، آن را تقسیم نمود؛ مثلاً می‌توان مقدار نامعلومی برنج را با ظرف و پیمانه‌ای که وزنش معلوم نیست به سهام مورد نظر تقسیم نمود و در این گونه موارد که تقسیم مال بر اساس سهام شرکا، بدون دانستن مقدار آن ممکن است، اطلاع و علم نسبت به مقدار مال، لازم نیست.
تقاضای تقسیم ← → 2. قسمت تعدیل
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français