مسأله 762. اگر دو نفر قصد دارند با سرمایۀ متعلّق به خود - مثلاً هر کدام یک میلیارد تومان - آپارتمان با خصوصیّات و اوصاف معیّن بسازند، طوری که هر دوی آنها به نسبت معیّن به صورت مشاع - مثلاً نصف، نصف - در واحدهای آپارتمانی شریک شوند، می‌توانند به صورت ذیل عمل کنند:
آنچه خریداری می­شود از قبیل زمین، مصالح و لوازم، برای هر دو شریک به‌طور مشاع - در مثال فوق نصف، نصف - خریداری شود، که با این خرید، ذمّۀ هر دو شریک به نصف ثمن (قیمت) معامله بدهکار می‌گردد و چنانچه یک نفر با اذن از دیگری، تمام ثمن معامله را از مال خویش پرداخته، به همان نسبت[1] از شریکش طلبکار می‌شود.[2]
همچنین، کارگران و افرادی را که برای ساخت و ساز به کار می­گیرند برای دو شریک اجیر کنند، طوری که اجرت آنها را دو شریک به نسبت مورد توافق[3] بدهکار شوند و سایر هزینه­ها نیز به همین نسبت انجام شود.
با این توضیحات، طرفین به صورت مشاع در واحدهای آپارتمان احداث شده، شریک می­باشند.
شایان ذکر است، می­توان برای الزام‌آور شدن تعهّدات فوق، از قرارداد مصالحه‌[4] استفاده کنند؛
مفاد مصالحۀ فوق آن است که هر کدام مطابق با تعهّدات مذکور عمل نمایند و چنانچه شرایطی دارند آن را در ضمن عقد مصالحه شرط نمایند؛ مثلاً شرط شود که هر یک از دو شریک، عهده­دار انجام چه اموری باشد یا اینکه آپارتمان مذکور حداکثر ظرف یک سال احداث گردد، یا مبلغ مورد نیاز از سرمایه توسط طرفین در زمان­های معیّن یا حسب مراحل پیشرفت ساخت و ساز، تأمین شود.
مسأله 763. اگر دو نفر قصد دارند با سرمایۀ متعلّق به خود، آپارتمان با خصوصیّات و اوصاف معیّن بسازند، طوری که سهم هر کدام «بر اساس نسبت بین هزینه‌کرد هر نفر با قیمت نهایی آپارتمان احداث شده» در پایان کار[5] معیّن شود، می­توانند برای تحقّق منظور خویش، به صورت ذیل عمل کنند:
ابتدا از باب تخمین و گمانه‌زنی، هر کدام سرمایه­ای را که می­تواند برای احداث آپارتمان تأمین نماید مشخّص کند - مثلاً حداقل 500 میلیون تومان و حداکثر 1 میلیارد تومان - و سهم هر کدام نسبت به زمین، مصالح، لوازم و هزینه­ها نیز به نسبت معیّن معلوم شود - مثلاً نصف، نصف به توضیحی که در مسألۀ قبل بیان شد - سپس از قرارداد مصالحه استفاده نمایند؛[6]
به این صورت که طرفین مصالحه کنند هر کدام، جهت احداث آپارتمان مطابق با تعهّدات مذکور عمل نمایند[7] و در ضمن صلح شرط می­کنند چنانچه این نسبت[8] با نسبت «هزینه‌کرد نهایی دو نفر متفاوت باشد - مثلاً یک شریک 500 میلیون تومان و شریک دیگر یک میلیارد تومان هزینه کرده باشد، معیار را نسبت هزینه‌کرد نهایی قرار داده و کسی که کمتر هزینه کرده، بخش مشاعی از سهم خود در آپارتمان را به ازای طلبی که شریک دیگر از وی دارد[9] به او واگذار کرده و مصالحه نماید، طوری که سهم­ها در پایان کار، متناسب با هزینه‌کرد دو شریک باشد[10] و می­توانند هر کدام دیگری را در ضمن عقد صلح وکیل در انتقال مذکور نمایند.