کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)
جستجو در:
شرایط کار و منفعت مورد اجاره ←
→ نوع دوّم اجاره: اجیر شدن اشخاص / تعریف و اقسام اجارۀ نوع دوّم
شرایط اجاره، اجیر، مستأجر
مسأله 535. اصل «تحقّق اجاره» و انجام «ایجاب و قبول» (به صورت لفظی یا عملی) در اجارۀ اجیر نیز، مشابه اجارۀ اعیان میباشد؛[1] پس همین که فرد با توافق طرف مقابل، به قصد اجاره مشغول انجام عمل مورد نظر شود، اجاره (با ایجاب و قبول عملی) منعقد میگردد.
همین طور، شرایط «اجیر و مستأجر»، همانند شرایط «موجر و مستأجر»[2] در اجارۀ اعیان میباشد؛[3] مثلاً اگر فرد نابالغی بخواهد جهت شاگردی یا مانند آن اجیر شود، باید این اجاره توسّط ولیّ شرعی وی منعقد شود؛ البتّه ولیّ شرعی در صورتی میتواند به این امر اقدام کند که شرایط مذکور در مسألۀ «1613» و مسائل بعد از آن وجود داشته باشد.[4]
مسأله 536. مفلَّس (ورشکستۀ اقتصادی)، میتواند بدون اجازۀ طلبکاران برای انجام کاری اجیر شود.
مسأله 537. انسان میتواند دو نفر یا بیشتر را در یک قرارداد برای انجام یک عمل در ذمّۀ آنان - مثل حمل و نقل بار - اجیر کند و در این صورت، اجرت بین اجیرها مشترک میباشد و آنان باید بهطور مشترک عملی را که به عهده گرفتهاند انجام دهند.
مسأله 538. در عبادتهای مستحبّی[5] که میتوان فرد بالغی را اجیر کرد تا آن عبادت را به نیابت از دیگری بهجا آورد، اجیر نمودن فرد نابالغ ممیّز نیز صحیح و جایز است.[6]
همین طور، شرایط «اجیر و مستأجر»، همانند شرایط «موجر و مستأجر»[2] در اجارۀ اعیان میباشد؛[3] مثلاً اگر فرد نابالغی بخواهد جهت شاگردی یا مانند آن اجیر شود، باید این اجاره توسّط ولیّ شرعی وی منعقد شود؛ البتّه ولیّ شرعی در صورتی میتواند به این امر اقدام کند که شرایط مذکور در مسألۀ «1613» و مسائل بعد از آن وجود داشته باشد.[4]
مسأله 536. مفلَّس (ورشکستۀ اقتصادی)، میتواند بدون اجازۀ طلبکاران برای انجام کاری اجیر شود.
مسأله 537. انسان میتواند دو نفر یا بیشتر را در یک قرارداد برای انجام یک عمل در ذمّۀ آنان - مثل حمل و نقل بار - اجیر کند و در این صورت، اجرت بین اجیرها مشترک میباشد و آنان باید بهطور مشترک عملی را که به عهده گرفتهاند انجام دهند.
مسأله 538. در عبادتهای مستحبّی[5] که میتوان فرد بالغی را اجیر کرد تا آن عبادت را به نیابت از دیگری بهجا آورد، اجیر نمودن فرد نابالغ ممیّز نیز صحیح و جایز است.[6]
[1]. به مسائل «434 و 435» مراجعه شود.
[2]. به مسألۀ «436» مراجعه شود.
[3]. مگر در مورد مسألۀ بعد.
[4]. اجمالی از محدودۀ ولایت ولیّ شرعی، در مسألۀ «138» نیز ذکر شد.
[5]. مانند آنچه در جلد اوّل، مسألۀ «2139» ذکر شد.
[6]. امّا اجیر گرفتن بچّۀ نابالغ ممیّز برای نماز واجب قضای متوفّیٰ یا حجّ واجب، محلّ اشکال است که توضیح آن در جلد اوّل، مسألۀ «2143» و جلد دوّم، مسألۀ «348» ذکر شده است.