پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

2. مصالحۀ کالا به صورت سلف به شرط اجاره و مانند آن ← → 1. بیع و شرط - اجاره

تمدید قرارداد فوق

مسأله 519. اگر قرارداد به صورت «بیع و شرط - اجاره» منعقد شده و دو طرف بخواهند پس از پایان مدّت مثلاً یک سال، بدون حاضر کردن پول به همان روش آن را تمدید کنند، می‌توانند با توافق یکدیگر معاملۀ سال قبل (بیع و شرط) را فسخ کرده،[1] سپس دو مرتبه مشابه همان قرارداد را با همان مبلغ یا بیشتر یا کمتر منعقد کنند؛ مثلاً اگر بخواهند با همان مبلغ، معامله انجام شود، فروشنده (موجر) بگوید: «یک چهارم مشاع منزلم را در مقابل همان مبلغی که از من طلبکاری به شما فروختم به شرط آنکه چنانچه پس از یک سال در بازۀ زمانی مشخّص، مبلغ 100 میلیون تومان را به شما (خریدار) پس دادم، بتوانم معامله را فسخ کرده و منزل را پس بگیرم» و خریدار (مستأجر) نیز قبول نماید؛[2]
سپس مستأجر، سه چهارم مشاع باقیمانده را با مبلغ توافقی از صاحب‌خانه اجاره نماید.

[1]. در چنین مواردی که حقّ فسخ بدون رضایت طرف مقابل برای فرد وجود ندارد و فسخ با رضایت و توافق دو طرف انجام می‌شود، اصطلاحاً گفته می‌شود معامله «إقاله» شده است.

[2]. اگر بخواهند به مبلغ قبلی، مثلاً 10 میلیون تومان اضافه کنند، موجر (صاحب منزل) بگوید: «یک چهارم مشاع خانه­ام را در مقابل 110 میلیون تومان (که 100 میلیون تومان از آن همان طلبی باشد که از من داری و مبلغ 10 میلیون تومان در ذمّۀ شما که آن را نقداً پرداخت نمایی) فروختم، به شرط آنکه اگر پس از یک سال در بازۀ زمانی مشخّص، مبلغ 110 میلیون تومان را به شما (خریدار) پس دادم، بتوانم معامله را فسخ کرده و منزل را پس بگیرم»، آنگاه خریدار معامله را قبول کرده و 10 میلیون تومان اضافه را نقداً به وی بپردازد.
2. مصالحۀ کالا به صورت سلف به شرط اجاره و مانند آن ← → 1. بیع و شرط - اجاره
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français