پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3) (چاپ 1403)

خرید با پول دیگری ← → احکام معاملۀ فضولی و مسائل مرتبط با آن / فروش مال دیگری به صورت عین شخصی

فروش مال به صورت کلّی در ذمّه

مسأله 125. اگر فرد مالی را در ذمّۀ خود بفروشد،[1] مثل اینکه 10 کیلوگرم گندم را در ذمّۀ خود به دیگری بفروشد و هنگام تحویل، 10 کیلوگرم گندمی که متعلّق به دیگری است - بدون کسب اجازه از صاحب مال یا اطمینان به رضایت او- به خریدار بدهد، معامله صحیح است و فضولی محسوب نمی‌شود.
بنابراین، فروشنده مالک بهای دریافتی (ثمن) می‌شود؛ ولی تا زمانی که از صاحب گندم اجازه نگرفته، 10 کیلوگرم گندم به خریدار بدهکار می‌باشد.[2]

[1]. اگر انسان مالی را بدون اجازه و رضایت دیگری به صورت کلّی در ذمّۀ وی بفروشد، مثل آنکه فرد 10 کیلوگرم برنج در ذمّۀ برادر خود به دیگری بفروشد، به این معنا که پس از انجام معامله، برادرش 10 کیلوگرم برنج به خریدار بدهکار شود، چنین معامله‌ای احکام فروش فضولی را دارد.

[2]. بنابراین، یا باید از صاحب گندم برای پرداخت بدهی خود از مال او (بابت معاملۀ در ذمّه)، اجازه بگیرد و یا اینکه 10 کیلوگرم گندم از مال خود به خریدار بدهد و گندم‌های قبلی را به صاحبش برگرداند.
شایان ذکر است، چنانچه گندم‌ها مصرف شده یا از بین رفته باشد، در اینکه صاحب گندم می‌تواند مال خود را از چه کسی مطالبه کند، احکام آن در فصل «غصب و سایر امور ضمان‌آور» بیان خواهد شد.
خرید با پول دیگری ← → احکام معاملۀ فضولی و مسائل مرتبط با آن / فروش مال دیگری به صورت عین شخصی
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français