پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

حقّ المارّه ← → 7. اموال دیگران

خوردن و آشامیدن از منزل کسانی که در آیۀ مبارکۀ سورۀ نور ذکر شده

مسأله 1414. خوردن و آشامیدن مواد غذایی (خوردنی­ها و آشامیدنی­ها) در منزل افراد ذیل - که در سورۀ مبارکۀ نور آیه 61 ذکر شده - بدون اجازۀ آنها - با شرایطی که خواهد آمد - جایز است:
1. پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگ، هرچه بالا روند؛
2. فرزند و نوه، هرچه پایین رود؛
3. برادر و خواهر؛
4. عمو و عمّه؛
5. دایی‌ و خاله؛[1]‌
6. رفیق و دوست.
حکم مذکور، در مورد زن نسبت به منزل شوهر و در مورد وکیل نسبت به منزل موکّل خویش که حفظ منزل و امور مربوط به آن را به او سپرده است نیز جاری می­باشد.[2]‌

مسأله 1415. حکم مذکور در مسألۀ قبل، دارای شرایط ذیل می­باشد:
1. انسان احتمال عقلایی دهد که صاحب منزل راضی است. بنابراین، اگر بداند راضی نیست، نمی­تواند از مواد غذایی منزل استفاده کند.
2. بنابر احتیاط لازم، شخص فقط از غذاها و میوه­ها و نوشیدنی­های متعارف استفاده کند و از خوراکی­ها و آشامیدنی­های گران قیمت که معمولاً برای میهمانی­ها و مواقع خاص نگهداری می­شود، پرهیز نماید.

مسأله 1416. حکم ذکر شده در مسألۀ «1414»، فقط شامل آنچه در «منزل» افراد مذکور است می‌باشد.
بنابراین، انسان نمی­تواند از مغازۀ آنان یا باغ و مانند آن چیزی بخورد یا بیاشامد و نیز حقّ برداشتن پول و مانند آن برای تهیّۀ مواد خوراکی یا آشامیدنی ندارد و تصرّفات مذکور نیاز به اجازۀ آنان یا احراز رضایتشان از طریق معتبری مانند یقین یا اطمینان به راضی بودن آنان دارد.

[1]. حکم استعمال مواد مخدّر اعم از صنعتی یا طبیعی و سیگار و قلیان، در مسائل «505 تا 508» ذکر شد.

[2]. به عبارتی، احتمال معقول ضرر را بدهد، طوری که منشأ خوف برایش ­شود.
حقّ المارّه ← → 7. اموال دیگران
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français