مسأله 1387. حرام بودن آشامیدن شراب، از ضروریّات دین است و در روایات، از بزرگ‌‌ترین گناهان شمرده شده است و اگر کسی آن را حلال بداند، در صورتی که ملتفت باشد که لازمۀ حلال دانستن آن، تکذیب رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) می‌باشد، حکم به کفر او می­شود.

خداوند متعال در قرآن کریم نسبت به شراب می­فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‏اید، شراب و قمار و بت­ها و ازلام (نوع خاصّی از بخت‌‏آزمایی) پلید و از عمل شیطانند، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید؛ شیـــطان می‏خواهــد به وسیــلۀ شراب و قمار در میان شما عداوت و دشمنی ایجاد کند و از ذکر خدا و نماز باز دارد...».[1]

از امام صادق(علیه السلام) روایت شده است که فرمودند «شراب، ریشۀ بدی­ها (أمّ الخبائث) و سرچشمۀ هر شرّی است و کسی که شراب می‏خورد، عقل خود را از دست می‏دهد و در آن موقع خدا را نمی‏شناسد و از هیچ گناهی باک ندارد و آن را مرتکب می­شود و احترام هیچ کس را نگه نمی‏دارد و حقّ خویشان نزدیک را رعایت نمی‏کند و قطع رحم می­نماید و از زشتی­های آشکار روی نمی‏گرداند و آن را انجام می­دهد، انسان مست افسارش به دست شیطان است، اگر به او دستور دهد برای بت سجده نماید خواهد کرد و به هر کجا می‏خواهد او را می‏برد».[2]

از امام صادق روایت شده که رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «هر مسکری (مست کننده­ای)حرام است و آنچه زیاد آن مسکر است، خوردن کم آن نیز حرام است».[3]

از امام صادق روایت شده که رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «شفاعت من به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی­رسد، به خدا سوگند او بر من در حوض کوثر وارد نمی‌شود؛ شفاعت من به کسی که مسکر می­نوشد نمی­رسد، به خدا سوگند او بر من در حوض کوثر وارد نمی­شود».[4]

مسأله 1388. آشامیدن شراب انگور و سایر مسکرات - چه جامد و چه مایع - حرام می­باشد، هرچند فرد آن قدر کم بیاشامد که مست نشود و نیز «فُقّاع» که غالباً از جو گرفته می­شود و موجب درجۀ خفیفی از مستی است، خوردن آن حرام است؛ امّا آب جو که برای خواصّ طبّی از جو می­گیرند و به آن «ماء الشعیر» می­گویند و موجب هیچ گونه مستی نیست، خوردن آن حلال می­باشد.

مسأله 1389. اگر خوردن یا آشامیدن شیئی به مقدار زیاد موجب مستی - هرچند در حدّ خیلی خفیف - شود، تناول آن شیء هرچند به مقدار اندک که موجب مستی نشود حرام است.

مسأله 1390. غذا خوردن یا آشامیدن از سفره یا میزی که در آن شراب یا مسکرات می‏نوشند، حرام است، هرچند آن غذا و آشامیدنی حلال و مباح باشد. همچنین، نشستن بر سر چنین سفره‏ یا میزی بنابر احتیاط واجب، حرام است.

مسأله 1391. اگر آب انگور به جوش آید - خواه به خودی خود جوش آید یا به سبب پختن یا به سبب آفتاب و مانند آن - خوردن آن حرام می­شود و بنابر احتیاط واجب، آب درون دانۀ انگور نیز حکم آب انگور را دارد؛

امّا غوره، خرما، مویز و کشمش یا آب آنها حکم آب انگور را ندارد. بنابراین، اگر جوش بیایند، پاک و خوردن آنها حلال است؛ مگر آنکه مسکر و مست کننده باشد.[5]

مسأله 1392. تبخیر شدن دو سوّم آب انگور[6] که موجب حلال شدن آن می‌گردد،[7] به یکی از روش­های زیر ثابت می­شود:
1. خود انسان یقین یا از راه معقول اطمینان کند که دو قسمت آن تبخیر شده است.
2. دو مرد عادل شهادت دهند که دو قسمت آن تبخیر شده است؛ البتّه باید شهادت آنان مستند به حسّ باشد نه حدس و گمان؛ مثلاً بگویند: «خودمان دیده‌ایم که دو قسمت آن تبخیر شده است» و احتیاط واجب آن است که به شهادت یک مرد عادل اکتفا نشود، مگر آنکه موجب اطمینان گردد.
3. در اختیار مسلمان باشد و او خبر دهد که دو قسمت آن تبخیر شده است؛ البتّه به شرط آنکه وی از کسانی نباشد که آب انگور جوشیده را قبل از تبخیر شدن دو قسمت آن، می­آشامند.

مسأله 1393. اگر آب انگور چه قبل از جوش آمدن و چه بعد از آن با آب مخلوط شود، برای حلال شدن آن کافی است دو سوم مجموع آن تبخیر شود.
بنابراین، اگر آب انگور قبل از تبخیر شدن دو سوّم آن بر اثر جوشاندن غلیظ شود و جوشیدن بیشتر، موجب سوختنش می­شود، می­توان مقداری آب به آن اضافه کرد تا رقیق شود، که در این صورت برای حلال شدن آن، کافی است دو سوّم مجموع آن تبخیر شود.

مسأله 1394. اگر آب انگور جوشانده شود، ولی قبل از تبخیر شدن دو سوّم آن تبدیل به شیرۀ انگور گردد، بنابر احتیاط لازم حلال نمی­شود و می­توان برای حلال شدن آن به روشی که در مسألۀ قبل ذکر شد، عمل نمود.

مسأله 1395. اگر چیزهایی مانند کدوی حلوایی، گلابی، سیب و غیر آنها به آب انگور جوشیده قبل از آنکه دو سوم آن تبخیر شود، اضافه گردد، در صورتی که آب انگور به داخل این اشیاء نفوذ می­کند، برای حلال شدن آنها باید ‌دو سوّم آنچه که به درونشان نفوذ کرده، تبخیر شود و تبخیر شدن دو سوّم آب انگور داخل ظرف به تنهایی، موجب حلال شدن آنها نمی­شود.