---

[1]. اسامی مذکور از منهاج الصالحین و استفتائات معظّم له و نیز اطلس فقهی پرندگان ایران، مؤسّسۀ موضوع شناسی قم و مشورت با جمعی از اهل خبره و فنّ انتخاب شده است. به جهت رعایت اختصار، «اسامی پرندگان حلال» در پاورقی ذکر شده و در متن بسنده به نام راسته و خانوادۀ پرندگان شده است.

[2]. الف. کبوتر معمولی، کبوتر چاهی (کبوتر کوهی)؛ ب. قمری معمولی، قمری خانگی، قمری خاوری، قمری ناماکوا؛ ج. یا کریم، یا کریم پشت سرخ؛ د. فاخته، فاخته خاوری، فاخته جنگلی.

[3]. کوکوی معمولی، کوکوی خالدار، کوکوی تاجدار، کوکوی آسیایی، کوکوی شرقی.

[4]. باقرقره دم دراز، باقرقره خالدار، باقرقره راه راه، باقرقره گندمی، باقرقره شکم سفید، باقرقره شکم بلوطی، کوکر شکم سیاه.

[5]. الف. مرغابی سر سبز، اردک سیاه کاکل، اردک سر سفید، اردک سرحنایی، اردک نوک پهن، اردک مرمری، اردک تاجدار، اردک چشم طلایی، اردک دم دراز، اردک سیاه، اردک سیاه مخملی، اردک سر سیاه، اردک بلوطی، اردک ارده­ای، اردک پیسه (تَنجه)، اردک ماهی‌خوار معمولی، اردک ماهی‌خوار کاکلی، اردک ماهی‌خوار سفید، اردک فیلوش، آنقوت، گیلار؛
ب. خوتکای هندی، خوتکای کاکلی، خوتکای ابرو سفید؛
ج. غاز، غاز سفید چهره، غاز پیشانی سفید، غاز پا زرد، غاز گردن سیاه، غاز خاکستری، عروس غاز؛
د. قو، قوی فریادکش، قوی گنگ، قوی تندرا.

[6]. شتر مرغ گردن قرمز، شتر مرغ گردن آبی، شتر مرغ گردن سیاه و...

[7]. درنای معمولی، درنای سفید.

[8]. هوبره (حُباریٰ)، میش مرغ، زنگوله بال.

[9]. یِلوه حنایی، یلوه خالدار، یلوه نوک سبز، یلوه آبی، یلوه کوچک.

[10]. سبز قبا (شَقِرّاق)، سبز قبای هندی.

[11]. هدهد (شانه به سر).

[12]. زنبورخوار معمولی، زنبورخوار کوچک، زنبورخوار گلو خرمایی.

[13]. ماهی خورک کوچک، ماهی خورک سینه سفید، ماهی خورک ابلق.

[14]. طوطی طوق صورتی، شاه طوطی، کاسکو (این پرنده، درنده محسوب نشده و چنگال پرندگان شکاری با توضیحی که در مسألۀ «1351» بیان شد را ندارد و به هنگام پرواز، بال زدن آن بیشتر از صاف نگه داشتن بال­ها است و دارای چینه­دان نیز می­باشد). «مرغ عشق» نیز، از خانوادۀ طوطی­ها محسوب می­شود.

[15]. چلچله، چلچله دمگاه سفید، چلچله دمگاه حنایی، چلچله گلو قهوه­ای و...

[16]. الف. سهره معمولی، سهره زرد، سهره دمگاه زرد، سهره دمگاه سفید، سهره سبز، سهره صورتی، سهره بال سرخ، سهره پیشانی سرخ، سهره سینه سرخ، سهره گُلی، سهره خاکی، سهره سیاه، سهره سر سیاه، سهره نوک بزرگ، سهره نوک قیچی.
ب. قناری(انواع قناری زرد، قرمز، سبز، خاکستری، قهوه­ای و...)؛
ج. فنچ (فنچ راه راه، نواری، بلوطی، بنگالی، چاشنی، جاوه، مونیای سر سفید، مونیای ملوکان، مونیای سه رنگ و...).

[17]. بلبل هزار دستان، بلبل زیر دم سرخ، بلبل خرما (بلبل گوش سفید)، بلبل خالدار و...

[18]. الف. دم جنبانک ابلق، دم جنبانک خاکستری، دم جنبانک زرد، دم جنبانک سر زرد؛ ب. پی­پت گلو سرخ، پی­پت شکم نخودی، پی­پت پشت زیتونی، پی­پت پا دراز، پی­پت نوک دراز، پی­پت خاکی و...

[19]. البکایی معروف به نَمْنَمه.

[20]. صعوه کوهی، صعوه ابرو سفید، صعوه گلو سیاه، صعوه جنگلی.

[21]. زرد پره (معمولی)، زرد پره گلو سیاه، زرد پره سر سیاه، زرد پره سر خاکستری، زرد پره سر سفید، زرد پره سر سرخ، زرد پره سر زیتونی، زرد پره سر آبی، زرد پره زرد، زرد پره سینه زرد، زرد پره لیمویی، پره گونه سفید، زرد پره رخ زرد، زرد پره راه راه، زرد پره حنایی و...

[22]. الف. توکای بال سرخ، توکای سیاه، توکای گلو سیاه، توکای پشت بلوطی، توکای طوقی، توکای بزرگ.
ب. چک معمولی، چک ابلق، چک بوته­ای؛
ج. چکچک سیاه سر سفید، چکچک سیاه شکم سفید، چکچک دم سفید، چکچک پشت سفید، چکچک دم سرخ، چکچک ابلق، چکچک گوش سیاه، چکچک پشت بلوطی و...؛
د. دم سرخ معمولی، دم سرخ سیاه، دم سرخ پشت بلوطی، دم سرخ کوهی، سینه سرخ، دم چتری، گلو آبی.
ه‍. طرقه بنفش، طرقه آبی آواز خوان، طرقه کوهی.

[23]. کمر کولی بزرگ، کمر کولی کوچک، کمر کولی جنگلی.

[24]. سار، سار صورتی، مینا (مرغ مینا).

[25]. چرخ ریسک فیروزه­ای، چرخ ریسک سر آبی، چرخ ریسک سر سیاه، چرخ ریسک پس سر سفید، چرخ رسیک پشت بلوطی، جرخ ریسک دم دراز، چرخ ریسک تورانی و...

[26]. گنجشک خانگی، گنجشک گلو زرد، گنجشک سینه سیاه، گنجشک خاکی، گنجشک برفی و...

[27]. لیکو (معمولی)، لیکو تالابی (لیکو خوزی).

[28]. مگس‌گیر سینه سرخ، مگس‌گیر طوق سفید، مگس‌گیر راه راه، مگس‌گیر ابلق باختری.

[29]. سسک سینه خالدار، سسک ابرو سفید، سسک ابرو زرد، سسک سر سیاه، سسک چشم سفید، سسک گلو سفید، سسک سبز، سسک درختی زیتونی، سسک راه راه، سسک شکیل (دم دراز)، سسک دم پهن، سسک دم چتری، سسک جنبان، سسک ساوی (خوش صدا)، سسک تالابی پر سر و صدا.

[30]. چکاوک بال سفید، چکاوک سیاه، چکاوک شکم سیاه، چکاوک سر دم سیاه، چکاوک پنجه کوتاه، چکاوک شاخ­دار، چکاوک کاکلی، چکاوک آسمانی، چکاوک طوقی، چکاوک هدهدی و...

[31]. سنگ چشم پشت سرخ، سنگ چشم دم سرخ، سنگ چشم پیشانی سفید، سنگ چشم خاکستری، سنگ چشم سر حنایی، سنگ چشم دم دراز، سنگ چشم پشت بلوطی، سنگ چشم تورانی و...

[32]. بلدرچین، بوقلمون، مرغ و خروس، کبک، دُرّاج، تیهو، قرقاول، طاووس.

[33]. طاووس پرنده­ای است که چنگال پرندگان شکاری را ندارد و هنگام پرواز بیشتر بال می­زند و کمتر بال خود را صاف نگه می­دارد و دارای چینه­دان و سنگدان و خار پشت پا است.