کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)
جستجو در:
شرط پنجم: هنگام ذبح نام خداوند متعال ذکر شود ←
→ شرط سوّم: ذبح با آهن انجام شود
شرط چهارم: در هنگام ذبح حیوان رو به قبله باشد
مسأله 1265. حیوان در هنگام ذبح شرعی، باید رو به قبله باشد و این امر با توجّه به حالات حیوان، متفاوت میباشد. بنابراین، کیفیّت رو به قبله بودن حیوان از قرار ذیل است:
الف. اگر حیوان برطرف راست یا چپ خوابیده باشد، باید محلّ ذبح و شکم حیوان رو به قبله باشد، و لازم نیست پاها و دستها و صورت آن حیوان رو به قبله باشد.
ب. اگر حیوان نشسته یا ایستاده باشد، باید طوری قرار بگیرد که عرفاً بگویند رو به قبله است.
ج. اگر حیوان به صورت آویزان از طرف سر یا پا ذبح میشود (مثل مرغ)، باید قسمتهای جلوی بدنش (مثل سینه و شکم) رو به قبله باشد.
همچنین، احتیاط مستحب است کسى که حیوان را ذبح مینماید نیز رو به قبله باشد.
مسأله 1266. کسى که میداند باید در حال ذبح حیوان رو به قبله باشد، اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند، ذبح شرعی محقّق نمیشود؛
ولى اگر فراموش کند، یا مسأله را نداند - هرچند از روی تقصیر - یا معتقد باشد که رو به قبله کردن لازم نیست - مانند بعضی از فرقههای اسلامی[1] - یا قبله را اشتباه کند و به اعتقاد اینکه حیوان رو به قبله است آن را ذبح کند و بعد معلوم شود که رو به قبله نبوده، اشکال ندارد.
مسأله 1267. اگر فرد نداند قبله کدام طرف است، یا نتواند - هرچند با کمک دیگرى - حیوان را رو به قبله کند، مانند اینکه حیوان چَموش و سرکش باشد، یا در چاه یا چالۀ عمیقی افتاده باشد و ناچار باشد آن را ذبح کند، مثلاً حیوان در معرض تلف قرار گرفته باشد، در این صورت به هر طرف ذبح کند اشکال ندارد.
همچنین است حکم اگر وقت تنگ بوده و بترسد معطّل شدن براى رو به قبله کردن حیوان، موجب مرگ آن شود.
الف. اگر حیوان برطرف راست یا چپ خوابیده باشد، باید محلّ ذبح و شکم حیوان رو به قبله باشد، و لازم نیست پاها و دستها و صورت آن حیوان رو به قبله باشد.
ب. اگر حیوان نشسته یا ایستاده باشد، باید طوری قرار بگیرد که عرفاً بگویند رو به قبله است.
ج. اگر حیوان به صورت آویزان از طرف سر یا پا ذبح میشود (مثل مرغ)، باید قسمتهای جلوی بدنش (مثل سینه و شکم) رو به قبله باشد.
همچنین، احتیاط مستحب است کسى که حیوان را ذبح مینماید نیز رو به قبله باشد.
مسأله 1266. کسى که میداند باید در حال ذبح حیوان رو به قبله باشد، اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند، ذبح شرعی محقّق نمیشود؛
ولى اگر فراموش کند، یا مسأله را نداند - هرچند از روی تقصیر - یا معتقد باشد که رو به قبله کردن لازم نیست - مانند بعضی از فرقههای اسلامی[1] - یا قبله را اشتباه کند و به اعتقاد اینکه حیوان رو به قبله است آن را ذبح کند و بعد معلوم شود که رو به قبله نبوده، اشکال ندارد.
مسأله 1267. اگر فرد نداند قبله کدام طرف است، یا نتواند - هرچند با کمک دیگرى - حیوان را رو به قبله کند، مانند اینکه حیوان چَموش و سرکش باشد، یا در چاه یا چالۀ عمیقی افتاده باشد و ناچار باشد آن را ذبح کند، مثلاً حیوان در معرض تلف قرار گرفته باشد، در این صورت به هر طرف ذبح کند اشکال ندارد.
همچنین است حکم اگر وقت تنگ بوده و بترسد معطّل شدن براى رو به قبله کردن حیوان، موجب مرگ آن شود.
[1]. بنابراین، اگر فرد مسلمانی که تابع مذاهبی است که رو به قبله بودن حیوان را در حال ذبح شرط نمیدانند و این شرط را رعایت نمیکند، اقدام به ذبح حیوان نماید، برای تذکیه کافی است و ذبح شرعی محقّق میشود.