پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

اقسام نذر ← → احکام نذر / تعریف نذر

کیفیّت محقّق شدن نذر

مسأله 1183. نذر شرعی تنها با گذراندن نیّت در قلب محقّق نمی‌شود، بلکه باید معنایی که در تعریف نذر ذکر شد - که مشتمل بر نام خداوند متعال می‌باشد[1] - با صیغۀ نذر بر زبان جاری گردد؛ مانند اینکه بگوید: «برای خدا بر عهدۀ من باشد که یک روز روزه بگیرم»[2] یا بگوید: «برای خدا بر عهدۀ من باشد که اگر مریضم شفا یافت، یک روز روزه بگیرم»؛ امّا اگر نام خداوند متعال را بر زبان جاری نکند، هرچند در قلب خود آن را قصد نماید، مانند اینکه بگوید: «بر عهدۀ من باشد یا بر من است که روزه بگیرم» یا بگوید: «نذر می‌کنم روزه بگیرم» یا «نذر می‌کنم اگر مریضم شفا یافت روزه بگیرم»، نذر محقّق نمی‌شود. همچنین، اگر به جای نام خداوند متعال، نام اهل بیت(علیهم السلام) یا امام زادگان(علیهم السلام) را ذکر کند، نذر شرعی منعقد نمی‌شود؛ البتّه اگر بگوید: «ای خدا، بر عهدۀ من است که فلان کار را انجام دهم» یا بگوید: «خدایا، بر عهدۀ من است که فلان کار را انجام دهم» که در آن نام خداوند متعال به صورت «منادیٰ» به کار رفته، صحّت چنین نذری محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود.

مسأله 1184. اگر علاوه بر نام خداوند متعال، خود کلمۀ «نذر» هم در صیغۀ آن با عباراتی مانند «برای خدا نذر کردم فلان عمل را انجام دهم»[3] ذکر شود، صحیح بودن چنین نذری محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در این مورد ترک نشود. همچنین است حکم، اگر بگوید: «خدایا، نذر می­کنم فلان عمل را انجام دهم».

مسأله 1185. خواندن صیغۀ نذر به هر زبانی کافی است؛ خواه فارسی باشد یا عربی یا غیر آن و نیز اگر مثلاً بگوید: «لِلهِ عَلَیَّ که یک روز روزه بگیرم» نذرش صحیح است. ‌

مسأله 1186. انسان نمی‌تواند شخص دیگری را برای اجرای صیغۀ نذر وکیل نماید. همچنین، نذر کردن برای دیگران به صورت فضولی صحیح نیست، هرچند کسی که برایش نذر شده آن را اجازه دهد.

مسأله 1187. انسان نمی‌تواند با نذر برای فرد دیگری تکلیف ایجاد کند. بنابراین، اگر زن نذر کند که شوهرش اقدام به برپایی مجلس جشن یا عزای اهل بیت­(علیهم السلام) نماید، عمل به چنین نذری بر شوهر واجب نیست.

[1]. ذکر سایر اسماء و صفات خداوند متعال نیز با توضیحی که در فصل قسم، مسألۀ «1162»بیان شد، در صیغۀ نذر کافی است.

[2]. یا برای خدا بر عهدۀ من است، یا برای خدا بر ذمّۀ من باشد یا برای خدا بر ذمّۀ من است یا برای خدا بر من باشد یا برای خدا بر من است که یک روز روزه بگیرم.

[3]. یا برای خدا نذر می­کنم یک روز روزه بگیرم یا برای خدا بر من است نذر یک روز روزه.
اقسام نذر ← → احکام نذر / تعریف نذر
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français