پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)

احکام قسم ← → شرایط مستحقّین کفّاره

مسائل متفرّقه کفّارات

مسأله 1153. تأخیر در پرداخت کفّارۀ واجب، به ‌اندازه‌ای که عرفاً مسامحه و سهل‌انگاری در ادای واجب شمرده نشود، جایز است و احتیاط مستحب است در صورت توانایی، هر چه زودتر نسبت به انجام آن اقدام نماید.

مسأله 1154. اگر فردی که کفّاره بر او واجب شده، خود فقیر است، نمی­تواند کفّارۀ مربوط به خودش را برای خویش مصرف نماید، بلکه باید آن را به فقیر دیگر که شرایط استحقاق را دارا است بپردازد.

مسأله 1155. نیابت از اموات در ادای کفّارات - چه مالی و چه غیر مالی - صحیح است؛ فرقی ندارد نیابت به‌طور مجّانی بوده یا با انجام اجاره یا جُعاله و مانند آن در ازای دریافت مالی باشد.

مسأله 1156. نیابت از افراد زنده در مورد کفّارات بدنی (روزۀ کفّاره) صحیح نیست، هرچند فرد از انجام آن ناتوان باشد و در مورد کفّارات مالی نیز اگر فرد بدون درخواست کسی که کفّاره بر عهده­اش ثابت شده وظیفۀ وی را انجام دهد، بنابر احتیاط واجب کافی نیست؛ ولی اگر در این نوع از کفّاره، فرد با اذن یا درخواست او به نیابت از وی کفّاره را بپردازد کافی است، خواه این عمل در مقابل دریافت عوض باشد یا به‌طور مجّانی انجام شود.

مسأله 1157. اگر فردی که کفّاره - چه مالی یا غیر مالی - بر او واجب شده از دنیا برود، بر ورثه­اش واجب نیست کفّارۀ وی را ادا نمایند؛[1] البتّه اگر نسبت به پرداخت آن وصیّت کرده باشد، واجب است به وصیّت وی عمل نمایند و این وصیّت از ثلث متوفّی محسوب می­شود.

شایان ذکر است، چنانچه وصیّت بیشتر از ثلث باشد، مقدار اضافه بر ثلث نیاز به اجازۀ ورثه دارد؛ البتّه اگر در بین ورثه افراد محجور - مانند نابالغ یا دیوانه یا سفیه - باشد، نباید از سهم الارث آنان چیزی بابت مقدار مازاد بر ثلث کسر شود.

[1]. هرچند احتیاط مستحب است در صورتی که روزۀ کفّاره بر میّت متعیّن بوده، پسر بزرگ‌‌‌تر متوفّی آن را انجام دهد.
احکام قسم ← → شرایط مستحقّین کفّاره
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français