کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)
جستجو در:
ناتوانی از انجام تمام یا بعضی از موارد کفّاره ←
→ سایر احکام کفّاره / نیّت کفّاره
روزۀ دو ماه پی در پی
مسأله 1118. در مواردی که بر فرد واجب است به عنوان کفّاره، دو ماه پی در پی (پشت سر هم) روزه بگیرد، کافی است که یک ماه و یک روز (یک ماه قمری تمام به اضافۀ یک روز از ماه دوّم) را پشت سر هم (بدون فاصله) روزه بگیرد و در این صورت، اگر بقیّۀ آن را به سبب «عذر عرفی» پی در پی انجام ندهد، اشکال ندارد؛ امّا اگر عذر عرفی نداشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید باقیماندۀ ماه دوّم را نیز پشت سر هم روزه بگیرد.
مسأله 1119. کسی که روزۀ کفّاره دو ماه پیاپی بر او واجب شده، در صورتی که روزهها را از اوّل ماه قمری شروع کند، کافی است دو ماه قمری کامل روزه بگیرد، هرچند هر یک از دو ماه 29 روز باشد؛ البتّه انسان می‌تواند روزههای کفّاره را در بین ماه قمری شروع کند، ولی چنانچه بین روزههای دو ماه به نوعی جدایی بیفتد که پی در پی بودن روزهها شرعاً از بین نرود،[1] باید شصت روز روزه بگیرد،[2] بلکه اگر بین روزههای دو ماه جدایی نیندازد و تمام آنها را پشت سر هم انجام دهد، باز هم بنابر احتیاط واجب باید شصت روز روزه بگیرد.
مسأله 1120. کسی که میخواهد دو ماه روزۀ کفّاره بگیرد، نباید زمانی شروع کند که میداند در بین یک ماه و یک روز، روزی مانند عید قربان - که روزۀ آن حرام است - یا مانند ماه رمضان - که روزۀ آن واجب میباشد - واقع شده است.
این حکم، در مورد کفّارۀ شکستن قسم و مانند آن نیز که باید فرد سه روز پشت سر هم روزه بگیرد جاری است. البتّه اگر روزه مطلق باشد، طوری که بر روزۀ کفّاره هم منطبق شود، مانند اینکه قبل از تعلّق کفّاره، نذر کرده باشد روز اول ماه رجب را روزه بگیرد، چنین روزهای مضرّ به پیاپی بودن روزههای کفّاره نیست و با قصد روزۀ کفّاره، از کفّاره محسوب می شود؛ امّا اگر نذر کرده به جهت شکرگزاری از نعمتی که خداوند متعال به وی داده است روز اول ماه رجب را روزه بگیرد، مضرّ به پیاپی بودن روزههای کفّاره است.
مسأله 1121. اگر فرد در بین روزه های کفّارهای که پی در پی بودن آنها لازم است، یک یا چند روز عمداً و بدون عذر روزه نگیرد، روزههایی که گرفته به عنوان کفّاره محسوب نمیشود و باید روزههای کفّاره را به‌طور پیاپی از سر بگیرد؛ ولی اگر روزه نگرفتن به خاطر عذری مانند اکراه، اضطرار، بیماری، سفر ضروری یا عارض شدن حیض و نفاس بدون اختیار زن باشد،[5] توالی و پیاپی بودن روزهها به هم نمیخورد و باید بقیّه را بلافاصله بعد از برطرف شدن عذر به‌جا آورد.
این حکم، در مواردی که فرد بر اثر فراموشی از کفّاره، بعضی از روزها را روزه نگیرد یا نیّت روزۀ دیگری نماید نیز جاری است.
مسأله 1119. کسی که روزۀ کفّاره دو ماه پیاپی بر او واجب شده، در صورتی که روزهها را از اوّل ماه قمری شروع کند، کافی است دو ماه قمری کامل روزه بگیرد، هرچند هر یک از دو ماه 29 روز باشد؛ البتّه انسان می‌تواند روزههای کفّاره را در بین ماه قمری شروع کند، ولی چنانچه بین روزههای دو ماه به نوعی جدایی بیفتد که پی در پی بودن روزهها شرعاً از بین نرود،[1] باید شصت روز روزه بگیرد،[2] بلکه اگر بین روزههای دو ماه جدایی نیندازد و تمام آنها را پشت سر هم انجام دهد، باز هم بنابر احتیاط واجب باید شصت روز روزه بگیرد.
مسأله 1120. کسی که میخواهد دو ماه روزۀ کفّاره بگیرد، نباید زمانی شروع کند که میداند در بین یک ماه و یک روز، روزی مانند عید قربان - که روزۀ آن حرام است - یا مانند ماه رمضان - که روزۀ آن واجب میباشد - واقع شده است.
این حکم، در مورد کفّارۀ شکستن قسم و مانند آن نیز که باید فرد سه روز پشت سر هم روزه بگیرد جاری است. البتّه اگر روزه مطلق باشد، طوری که بر روزۀ کفّاره هم منطبق شود، مانند اینکه قبل از تعلّق کفّاره، نذر کرده باشد روز اول ماه رجب را روزه بگیرد، چنین روزهای مضرّ به پیاپی بودن روزههای کفّاره نیست و با قصد روزۀ کفّاره، از کفّاره محسوب می شود؛ امّا اگر نذر کرده به جهت شکرگزاری از نعمتی که خداوند متعال به وی داده است روز اول ماه رجب را روزه بگیرد، مضرّ به پیاپی بودن روزههای کفّاره است.
مسأله 1121. اگر فرد در بین روزه های کفّارهای که پی در پی بودن آنها لازم است، یک یا چند روز عمداً و بدون عذر روزه نگیرد، روزههایی که گرفته به عنوان کفّاره محسوب نمیشود و باید روزههای کفّاره را به‌طور پیاپی از سر بگیرد؛ ولی اگر روزه نگرفتن به خاطر عذری مانند اکراه، اضطرار، بیماری، سفر ضروری یا عارض شدن حیض و نفاس بدون اختیار زن باشد،[5] توالی و پیاپی بودن روزهها به هم نمیخورد و باید بقیّه را بلافاصله بعد از برطرف شدن عذر به‌جا آورد.
این حکم، در مواردی که فرد بر اثر فراموشی از کفّاره، بعضی از روزها را روزه نگیرد یا نیّت روزۀ دیگری نماید نیز جاری است.
[1]. توضیح این مطلب، در مسألۀ «1121» ذکر میشود.
[2]. در این صورت لازم است سی و یک روز آن پشت سر هم باشد.
[3]. شایان ذکر است، در این مورد لازم نیست زن با مصرف دارو یا مانند آن از روند طبیعی خروج خون حیض جلوگیری نماید؛ امّا اگر زن عمداً با مصرف دارو یا مانند آن کاری کند که حیض شود، پیاپی بودن روزههای کفّاره به هم میخورد و باید آنها را از سر بگیرد.