کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (2) (چاپ 1403)
جستجو در:
2. کفّارههای تخییری ←
→ کفّارات
1. کفّارههای ترتیبی
مسأله 1094. کفّارههای ترتیبی عبارتند از:
الف. کفّارۀ افطار عمدی روزۀ قضای ماه رمضان بعد از ظهر (با توضیحی که ذکر میشود)؛
ب. کفّارۀ قتل غیر عمد (چه قتل خطایی باشد و چه شبه عمد)؛[1]
ج. کفّارۀ ظِهار.[2]
توضیح کفّاره در این موارد، در مسائل بعد بیان میشود.
مسأله 1095. کسی که روزۀ قضای ماه رمضان خود را بعد از ظهر، عمداً با «خوردن» یا «آشامیدن» یا «نزدیکی» (جماع) یا «استمناء» افطار کند، واجب است ده فقیر را طعام دهد و در صورتی که از طعام دادن ناتوان باشد، سه روز روزه بگیرد و احتیاط مستحب آن است که سه روز روزه پی در پی باشد و اگر از گرفتن سه روز روزه ناتوان باشد، باید استغفار نماید.
مسأله 1096. کسی که مرتکب قتل غیر عمد شده، واجب است بندهای را در راه خدا آزاد کند و اگر از آزاد کردن بنده ناتوان باشد،[3] دو ماه پی در پی با توضیحی که بعداً ذکر میشود، روزه بگیرد و اگر از آن هم ناتوان باشد، به شصت فقیر طعام دهد.
مسأله 1097. کفّارۀ ظِهار همانند کفّارۀ قتل غیر عمد است که در مسألۀ قبل ذکر شد.
الف. کفّارۀ افطار عمدی روزۀ قضای ماه رمضان بعد از ظهر (با توضیحی که ذکر میشود)؛
ب. کفّارۀ قتل غیر عمد (چه قتل خطایی باشد و چه شبه عمد)؛[1]
ج. کفّارۀ ظِهار.[2]
توضیح کفّاره در این موارد، در مسائل بعد بیان میشود.
مسأله 1095. کسی که روزۀ قضای ماه رمضان خود را بعد از ظهر، عمداً با «خوردن» یا «آشامیدن» یا «نزدیکی» (جماع) یا «استمناء» افطار کند، واجب است ده فقیر را طعام دهد و در صورتی که از طعام دادن ناتوان باشد، سه روز روزه بگیرد و احتیاط مستحب آن است که سه روز روزه پی در پی باشد و اگر از گرفتن سه روز روزه ناتوان باشد، باید استغفار نماید.
مسأله 1096. کسی که مرتکب قتل غیر عمد شده، واجب است بندهای را در راه خدا آزاد کند و اگر از آزاد کردن بنده ناتوان باشد،[3] دو ماه پی در پی با توضیحی که بعداً ذکر میشود، روزه بگیرد و اگر از آن هم ناتوان باشد، به شصت فقیر طعام دهد.
مسأله 1097. کفّارۀ ظِهار همانند کفّارۀ قتل غیر عمد است که در مسألۀ قبل ذکر شد.
[1]. تعریف انواع قتل در جلد چهارم، فصل «دیات» ذکر میشود.
[2]. «ظِهار» عبارت است از اینکه مردی به همسرش در حضور دو مرد عادل بگوید: «زَوْجَتی عَلَیَّ کَظَهْرِ اُمّی»، همسرم بر من همانند پشت مادرم باشد و پشت زن خویش را به پشت مادر یا خواهر یا یکی از محارم نسبی خویش تشبیه نماید که به عنوان نوعی طلاق در زمان جاهلیّت رایج بوده و این عمل در شرع مقدّس اسلام حرام میباشد و نزدیکی با زن بعد از ظهار جایز نیست و اگر فرد بخواهد با همسرش نزدیکی نماید، لازم است ابتدا کفّارۀ ظهار بدهد، سپس نزدیکی با وی حلال میشود. تفصیل احکام آن، در کتاب منهاج الصالحین، جلد سوّم، فصل «ظهار» ذکر شده است.
[3]. در زمان معاصر که برده و کنیز در دسترس نیست، آزاد کردن بنده ساقط است و آزاد کردن افراد زندانی، حکم آزاد کردن بنده را ندارد. این حکم، در سایر موارد کفّارات نیز جاری است.