مسأله 997. پرداخت زکات به زن فقیری که همسر دائمی[1] فردی است و شوهرش نفقۀ او را می‌پردازد، جایز نیست؛ بلکه اگر شوهرش می‌تواند نفقۀ همسرش را بدهد، ولی از پرداخت نفقه امتناع می‌ورزد، چنانچه بتوان او را - بدون مشقّتی که معمولاً تحمّل نمی­شود (حَرَج) - مجبور به پرداخت نفقه کرد، (هر چند با مراجعه به مراکز دولتی و حکومتی)، نمی‌توان به چنین زنی زکات داد؛ امّا اگر شوهر نمی‌تواند مخارج او را بدهد یا با وجود اینکه توانایی دارد آن را نمی‌دهد و مجبور کردن او به پرداخت نفقه امکان ندارد یا حَرَجی است، می‌توان با رعایت سایر شرایط استحقاق به وی زکات داد.

مسأله 998. در موارد دیگر - غیر از مورد زنی که عقد دائم شوهرش است که حکم آن در مسألۀ قبل بیان شد - اگر فقیری واجب النّفقۀ شخص یا اشخاصی باشد و آن شخص یا اشخاص آمادگی داشته باشند نفقۀ وی را بپردازند، چنانچه مطالبۀ نفقه از آنان با منّتی که معمولاً قابل تحمّل نیست (حَرَج) همراه نباشد، پرداخت زکات به فقیر مذکور بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
امّا اگر آن شخص یا اشخاص عاجز و ناتوان از پرداخت نفقۀ وی باشند یا نفقه دادن آنان با منّتی همراه باشد که به‌طور معمول غیر قابل تحمّل (حَرَجی) است یا با وجود تمکّن مالی حاضر به تأمین نفقات وی نیستند و عمداً امتناع می­ورزند، در چنین مواردی، می‌توان با رعایت سایر شرایط استحقاق به فقیر مذکور زکات داد، چه اینکه اجبار آنان بر پرداخت نفقه ممکن باشد و چه ممکن نباشد.